Artrit nasıl bir hastalıktır? Artrit çeşitleri, Artrit belirtileri nelerdir? Artrit tedavisi nasıl yapılır? Dejeneratif artrit? Nöropatik artrit? Hemofilik artrit? Gut artriti? Travmatik artrit? Psoriatik artrit? Juvenil romatoid artrit? Romatoid artrit? Akut romatizmal artritleri? Romatizma artritleri? Tüberküloz artriti? irinli (Süpüratif) artrit? Artrit ile ilgili bilgi.
Artrit; Enfeksiyon, romatizma ya da travmadan ileri gelen iltihaplı eklem hastalığıdır. İlerleyen (akut) ya da süreğen (kronik) ve şekil bozucu (deforman) olabilir. Akut artrit kendini eklemde ağrı, ateş, kızarıklık, şişme ve işlev yitimiyle belli eder. Kaynaklandıkları etmenlere göre değişik türleri vardır:
1.Bulaşıcı (enfektif) artritler. Bakteri, virüs, mantar gibi mikroorganizmaların yol açtığı eklem iltihaplandır. Etkenin cins ve türüne göre değişik tipler gösterirler.
İrinli (Süpüratif) artrit. Pyojen denilen ve irin yapıcı adi mikroplarla oluşan iltihaplı eklem hastalığıdır. Etmenler genellikle stafilokok, streptokok, pnömokok gibi mikroplardır. Mikroplar ekleme; kan, yakmmdaki kemik iltihabının ekleme açılması ya da açık eklem yaralanması yoluyla gelirler. Tedavisi yatakta dinlenme ve antibiyotiklerle olur.
Tüberküloz artriti. Verem basilinden ileri gelen eklem iltihabıdır. Her eklemde olabilirse de genellikle kalça, diz ve omurlararası eklemlerde görülür. Daha çok çocuk ve gençlerde olur. Eklemde şişlik, eklem hareketlerinde azalma söz konusudur. İyi bakım, streptomisin, İNF, PAS verilmesi ve eklemin alçıya alınmasıyla sağlanır. Virüsler, mantarlar ve öteki mikroorganizmaların oluşturduğu artrit türleri de vardır.
2.Romatizma artritleri. Oluşum bakımından otoimmün (kendine dönük bağışıklık) bir olayla ilgili artritlerdir.
Akut romatizmal artritleri. Genellikle çocuk yaşlarda birden fazla eklemde gezici biçimde şişme, kızarma ve ağrıyla kendini gösterir. Genellikle eklemlerde kalıcı bir bozukluk bırakmadan geçer.
Romatoid artrit. Genellikle birden fazla eklemi tutan, eklem yapılarında iltihaplı değişikliklerle kendini gösteren uzun süren bir hastalıktır. Genellikle ileri yaşlarda ve kadınlarda, erkeklere oranla 3 kat sık görülür. İleri dönemlerinde hastalığa yakalanmış eklemlerde biçim bozukluğu ve eklem yüzlerinde kaynama (ankiloz) oluşur. Etmeni bilinmemektedir. Virüs enfeksiyonu ya da otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir. Kesin tedavisi yoktur. En son olarak altın solüsyonlarından antifilojistik ilaçlardan sonuçlar alınmaktadır.
Juvenil romatoid artrit (Stil hastalığı). Genellikle 15 yaşın altındaki çocuklarda görülen romatoid artrit tipidir. Bir ya da birden çok eklemde şişme, duyarlılık ve ağrıyla belirir. Çocuğun büyümesi ve gelişmesini bozabilir. Çıkıp inen ateş, göğüs, kol ve bacaklarda döküntü görülür. Karaciğer, dalak, lenf bezlerinde büyüme olabilir. Ankilozan spondil artrit Genellikle 20-30 yaşlarında genç erkeklerde görülen bel gemiğiyle kalça kemiği arasındaki (sakroilyak) eklemlerden başlayıp tüm omurgaya ve kalça, omuz gibi büyük eklemlerde yayılabilen uzun, süreğen romatizma kökenli bir hastalıktır. İleri dönemlerde, artritli eklemlerin kireçlenme ve kaynamasıyla hareket kusurları ortaya çıkabilir. Etmeni belli değildir. Kalıtsal olduğu saptanmıştır.
Psoriatik artrit Şiddetli seyreden psoriasis (sedef hastahğı) sırasında ortaya çıkabilen ve özellikle el parmaklarının uç eklemlerini tutan büyük bir olasılıkla otoimmün bir temele dayanan artrit türüdür.
Travmatik artrit Vurma, çarpma gibi travmalarla ortaya çıkan eklemde şişlik, ağn ve işlev yitimiyle kendini beUi eden artrit türüdür.
Gut artriti. Gut (nikris, damla) hastalığı olan kişilerde ürik asidin eklemde fazla toplanmasından çıkan artrit türüdür.
Hemofilik artrit Hemofili denilen kanın pıhtılaşma faktörlerinden birinin eksikliği durumunda çok hafif bir travmayla ortaya çıkan mafsal kanamalarına bağlı artrit türüdür.
Nöropatik artrit Derin duyum duygusunun kaybolduğu sinirsel hastalıklar sırasında eklemlerin ileri derecede yıpranmasıyla oluşan artrit türüdür.
Dejeneratif artrit. Eklemlerin yozlaşmasıyla (dejenerasyon) aşınma, yıpranma ve eskimesine de dejeneratif artrit ya da artroz denir. Hastalığın oluşunda doğuştan gelişme bozuklukları, yaşlanma, travmalar, eklem içi arızalar, eklemlerde duruş kusurları, şişmanlık gibi değişik etmenlerin rolü vardır.