Kadınların olgunlaşma dönemi olarak da adlandırılan menopoz, belirtileri nedeniyle günlük yaşama olumsuz yansıyabiliyor. Her kadın için kaçınılmaz olan bu süreci kolay atlatmak için ise genç yaşlarda önlem almak ve hazırlıklı olmak gerekiyor.
Memorial Antalya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Mehmet Öztürkmen, sağlıklı bir menopoz dönemi için önerilerde bulundu.
Menopoz 40’lı yaşların ortalarında başlıyor
Menopoz, kadınlarda yumurtaların tükenmesi, yeni yumurta üretiminin gerçekleşmemesi ve hormon üretiminin yapılamaması durumudur. Menopoz döneminde östrojen hormonu seviyesi düşmekte buna bağlı olarak da gebelik ihtimali ortan kalkmaktadır. Kadınların yaşamının doğal bir parçası olan menopoz dönemi, genelde 40’lı yaşlarda başlamaktadır.
Ani duygusal değişimler menopoz habercisi
Menopoza yaklaşılan dönemde yumurtlamaların azalmasına bağlı olarak adet düzensizlikleri oluşur. Bazı kadınlarda adet gecikmeleri, bazılarında ise fazla miktarda kanama olabilir. Kanama düzensizliklerinin temel sebebi yumurtalıklarda salgılanan östrojen hormonunun zaman içinde azalmasıdır. Östrojen düşüşüne bağlı olarak sıcak basmaları, vajinal kuruluk ve duygusal değişiklikler görülebilir. Menopoz sonrası gelişen osteoporoz yani kemik erimesi hastalığının temelleri de bu dönemde atılmaktadır.
Menopozla birlikte bazı hastalıkların görülme sıklığı artıyor
40’lı yaşlardaki her kadın, adet gecikmesi olması durumda ilk olarak gebelik ihtimalini düşünmelidir. Gebelik söz konusu değil ise menopoz değerlendirmesi için yumurtalık fonksiyonlarını ölçen bir takım hormon testleri yaptırılmalıdır. Bir yıl boyunca adet görmeyen kadınların FSH hormonu seviyelerinde yükselme ve ultrasonda yumurta izlenmemesi üzerine menopoz tanısı koyulur. Özellikle bu dönemde kadınlarda bazı hastalıkların görülme sıklığı artar. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
• Jinekolojik problemler
• Meme hastalıkları
• Sistemik hastalıklar
30’lu yaşlarda adet düzensizliği varsa doktora başvurulmalı
Kadınlarda 42 yaş ve öncesi erken menopoz olarak kabul edilmektedir. 30’lu yaşlarda gebelik beklentisinde olan kadınlar özellikle düzensiz adet sorunu yaşıyorsa mutlaka doktora başvurmalıdır. Menopoz yaşı ortalama olarak 50 kabul edilse de 45-50 yaş arası normaldir. Menopoza girme yaşını belirleyen en önemli etken genetik faktörlerdir. Ayrıca aşırı sigara tüketimi de erken menopoza sebep olabilmektedir.
Sağlıklı bir menopoz dönemi için…
• Düzenli kontroller aksatılmamalıdır. Herhangi bir rahatsızlık olmasa bile yılda bir kez jinekolojik muayeden geçilmelidir.
• Menopoz döneminde görülme riski artan; kalp-damar hastalıkları, kemik erimesi gibi hastalıklara karşı sağlıklı beslenmeye özen gösterilmelidir.
• Doktorun önerisi doğrultusunda düzenli egzersiz ve spor yapılmalıdır.
• Menopoza giren kadınlar korunmayı bırakmamalıdır. 50 yaşından önce menopoza giren kadınlar 2 yıl, 50 yaşından sonra menopoza giren kadınlar ise 1 yıl boyunca adet görmeyene kadar korunmaya devam etmelidir.
• Aşırı ve uzun süreli kanama olursa doktora gidilmelidir.
• Sıcak basması, aşırı terleme gibi menopoz şikayetleri için doktora danışılmadan hiçbir ilaç, bitkisel yiyecek ve içecekler kullanılmamalıdır.