Kurban Bayramı’nda et tüketiminin artması sindirim sorunlarının yanı sıra; karaciğer, böbrek, gut, tansiyon ve diyabet gibi kronik hastalıkları olanlarda önemli sağlık problemlerine yol açabiliyor. Bu nedenle hastaların bayram sürecinde de diyetlerine dikkat etmeleri, sofralarında eti mümkün olduğunca kısıtlayarak sebze ağırlıklı beslenmeleri gerekiyor. Memorial Şişli Hastanesi Dahiliye Bölümü’nden Uz. Dr. Gürkan Yurteri, Kurban Bayramı’nda kronik rahatsızlığı olanların et tüketiminde dikkat etmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Yeterli miktarda et vücut için gerekli
Vücudun yapı taşlarından biri olan proteinin ana kaynağı ettir ve et, sağlık için mutlaka tüketilmelidir. Ancak aşırı miktarda etin, sağlıklı bireyler için bile zararlı olabileceği unutulmamalıdır. Lifli besinlerden yoksun ve etin ağırlıkta olduğu bir beslenme şekli, özellikle sindirim sorunu olan kişilerde hazımsızlık ve şişkinlik gibi sorunlara yol açmaktadır. Bu nedenle etin sebzelerle birlikte ölçülü tüketilmesi, sindirim sorunlarının önüne geçilmesi için önemlidir.
Kronik karaciğer hastaları eti sınırlandırmalı
Vücudun ihtiyacı olan protein karaciğerde yapılmaktadır. Proteinin yıkılması sonucu ortaya çıkan amonyak, karaciğerde üreye çevrilerek sıvılarla vücuttan atılır. Kronik karaciğer hastası olan kişilerde, karaciğer fonksiyonları yerine getirilemediği için bir miktar amonyak birikimi olmaktadır. Aşırı et tüketimi, kronik karaciğer hastalarının amonyak komasına girmesine yol açabilir. Sindirim sistemi için gerekli safra da karaciğerde üretilmektedir. Fazla tüketilen yağlı etler, safra üretimini artırarak karaciğerin yorulmasına neden olabilir. Bu nedenle karaciğer hastalarının et tüketimini sınırlandırması çok önemlidir.
Böbrek hastaları bayramda da diyetine devam etmeli
Kronik böbrek hastalarının da et tüketimine dikkat etmesi gerekir. Karaciğerde üretilen üre vücuttan böbrekler yoluyla atılmaktadır. Et tüketimine bağlı olarak üre yükünün arttığı durumlarda sağlıklı çalışamayan böbrek, bu görevini yerine getirememektedir. İdrar yoluyla yeterli oranda vücuttan atılamayan ürenin zararlı etkileri ortaya çıkmaktadır. Kronik böbrek rahatsızlığı olan hastaların normal zamanlarda uyması gereken proteinden kısıtlı diyetlerini, bayram süresinde de devam ettirmesi gerekmektedir.
Gut hastaları eti yoğurtla tüketmeli
Kandaki ürik asit yükselmesine bağlı olarak ortaya çıkan gut hastalığı da etin kısıtlanmasını gerektirecek bir sağlık sorunudur. Aşrı et tüketimine bağlı olarak hastalarda gut krizleri yaşanabilmektedir. Bu nedenle gut hastaları bayramda eti, mümkün olduğu kadar küçük porsiyonlarda tercih etmelidir. Bununla birlikte ürik asit dengesini sağlayan süt ve yoğurt gibi yiyeceklerle birlikte etin tüketilmesi gut hastaları için tavsiye edilmektedir.
Kolesterolünüz varsa yağlı etten uzak durun
Kolesterol sorunu olmayan kişilerin et tüketimi, kalp damar sağlığı yönünden çok ciddi bir soruna yol açmamaktadır. Ancak etin yağlı olması, total kolesterol seviyesi yüksek hastalar için sakıncalıdır. Yağ metabolizma dengesinde sorun bulunanların ise et tüketimine bağlı olarak kan yağlarında ciddi bir yükselme yaşandığında kanın kıvamı da artmaktadır. Bu durum damarda tıkanma ve ciddi damar hastalıklarına neden olabilmektedir.
Safra kesesi hastaları şişkinlik yaşayabilir
Et, sindirimi zor olan bir besindir. Yeni kesilen hayvanların eti, dinlendirilmiş etlerden daha sert olacağı için sindirilmesi de daha zordur. Etin bağırsaklarda gerçekleşen sindirim ve emiliminde hazım enzimlerinden biri olan safraya da ihtiyaç duyulmaktadır. Fazla safra üretiminin gerektiği bu durumlarda özellikle safra kesesi hastalığı olan kişiler şişkinlik ve kabızlık gibi hazım sorunları yaşamaktadır.
Diyabet ve tansiyon hastasıysanız etteki yağ ve tuza dikkat
Uzun süreli diyabet hastalarının böbrek ve damar sistemini korumak adına eti ve tuzu mümkün olduğunca az tüketmesi gerekmektedir. Aşırı miktarda et, kan şekerinin yükselmesine neden olabilir. Bununla birlikte fazla miktarlarda kırmızı et tüketimi, hem yağ hem de tuz içeriğinden dolayı kan basıncını olumsuz etkileyeceği için, tansiyonun yükselmesine yol açabilir. (memorial)