Yüce kitabımız Kuranı Kerim surelerinden Fil Suresi anlamı, Fil Suresi tefsiri, Fil Suresi fazileti bu sayfada derledik. İşte Fil Suresi arapça yazılışı, Fil suresi okunuşu ve anlamı ile Fil suresi hakkında tüm detaylar.
Fil Suresi; Kâfirûn sûresinden sonra Mekkede nazil olmuş olup sûre 5 ayettir. Sûre, adını ilk ayetinden almaktadır.
Bu sûre “Fil Sûresi”, Kâbe”yi yıkmak için gelen Habeşistan Kralı Ebrehe”nin fillerle takviye edilmiş ordusunun nasıl helâk edildiğini dile getirmektedir. Bu mühim hadiseye İslâm tarihinde “Fil Hadisesi yada Fil Olayı” denir. Üç satırlık bu kısa sûre, böylesine önemli bir tarihi olayı anlatmaktadır.
Fil Suresi Arapça yazılışı
Fil Suresi Okunuşu
Bismillahirrahmânirrahîm.
1- Elem tera keyfe fe’ale rabbüke biashâbilfîl
2- Elem yec’al keydehüm fî tadlîl
3- Ve ersele aleyhim tayran ebâbîl
4- Termîhim bihicâratin min siccîl
5- Fece’alehüm ke’asfin me’kûl
Fil Suresi Dinle
Fil Suresi Anlamı
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın ismiyle.
1- Görmedin mi Rabbin ne yaptı fil sahiplerine!
2- Onların tuzaklarını boşa çıkarmadı mı?
3- Üzerlerine sürü sürü kuşlar saldı.
4- Onlara balçıktan pişirilmiş sert taşlar atıyorlardı.
5- Derken onları, yenilmiş ekin yaprağı gibi kılıverdi.
Fil Suresi Fazileti
Kullarına derdi veren Allâh dermanını dahi vermiştir. Kur”ân Sûrelerini okumanın aynı zamanda birer zikir olduğunu da düşünürsek, bu sûrelerin özelliklerindeki hikmet ve incelikleri anlamış oluruz. Fil Sûresinin özellikleri şöyledir:
“Hasımlarına karşı Fil Sûresini okuyan kimse, hasımlarını (düşmanlarını) mağlup eder.” Sûreleri okuma adeti ise en az üç, beş, yedi kere olur. Sonra (100) yüz kere olabildiği gibi daha fazla da olabilir. Nitekim bunun örnekleri geçmektedir.
“Akşamlan bilhassa, akşam ile yatsı arasında (1000) bin kere okuyan kimse, her türlü muradına kavuşur, tüm dilekleri gerçekleşir ” buyrulmuş Fil Sûresi hakkında.
Fil Suresi Tefsiri
1) Ey Habibim! Görmedin mi, yani görmüş gibi bilmedin mi? Yani elbette Rabbinin fil sahiplerine, Kabe”yi Muazzama”yı yıkmak isteyen o zalim kavme neler yaptığını Allah-u Teala”nın bildirmesi ile bildin.
2) O kudreti sonsuz olan Alemlerin Rabbi, o fil sahiplerinin kurdukları tuzağa, onların Kabe hakkında aldıkları yıkma kararını bozgunluk içinde bırakmadın mı?
3) Evet, Allah-u Teala o fil sahiplerini cezalandırmak için onların üzerlerine bölük bölük kuşlar (Ebabil kuşları) gönderdi.
4) O kuşlar onların üzerine “”siccilden””(pişmiş tuğladan) yapılmış taşlar atıyorlardı. Herhangi birinin başına isabet eden taş parçası, o kimsenin ayağından çıkarak öldürüyor veya bir hastalığa uğratarak helakine sebep veriyordu.
5) Allah-u Teala Kabe”ye düşmanlık gösteren o hain topluluğu yenilip çiğnenmiş ekinler gibi kıldı. Hepsi de kutsal değerlere düşmanlığın sonucunda darmadağın olarak Allah-u Teala”nın kahrına uğramış oldular.
Habeşliler, Yemen”i ele geçirince Ebrehe adındaki komutan buranın valisi olmuştu. O da diğer Habeşliler gibi Hıristiyan”dı. Arabistan”ı yakından tanıdı. İdaresindeki halkın Hac ve ziyaret için Mekke”ye gittiklerini ve Kâbe”ye hürmet ettiklerini müşahede etti. Kâbe”nin itibarını azaltmak ve itibar kazanarak halkı kendisine meylettirmek için ondan daha cazip ve görkemli bir kilise yapmaya karar verdi. Habeş kralının da yardımı ile kısa sürede San”a şehrine görkemli bir kilise yaptı. Kulleys adını verdiği bu kiliseyi altınlar ve gümüşler ile süsledi. Çevreye haber göndererek halkı Kâbe yerine Kulleys”i ziyaret etmeye çağırdıysa da bu çağrı kabul görmedi. Hatta bir gece Kulleys”e gizlice giren bir adam hakaret olsun diye kilisenin içine pisledi. Bu duruma son derece öfkelen Ebrehe, Kâbe”yi yakmaya ve taş üstünde taş bırakmamaya yemin etti.
Ebrehe atmış bin kişilik kalabalık bir ordu ile Mekke”ye doğru yola çıktı. Taif”e geldiği zaman adamlarının bir kaçını keşif için ileri gönderdi. Onlarda Mekkelilere ait hayvan sürülerini önlerine katıp getirdiler. Bu hayvanlar arasında Peygamber Efendi”mizin dedesi olan Abdülmüttalib”in de iki yüz devesi bulunuyordu.
Abdülmuttalib yanına birkaç kişi alarak doruca Ebrehe”ye gitti. Gelen kişinin boylu poslu, iri yapılı, heybetli bir olduğunu gören Ebrehe, ona büyük hürmet gösterdi. Ebrehe tercümanı aracılığı ile Abdülmuttalib”e sordu. “”Ne için geldin?”” Abdülmuttalib develeri için geldiğini bildirince Ebrehe:
“”Ben de seni büyük bir zat sanmıştım. Senin dinine ve ceddine ait olan Kabe”yi yıkmaya gelmişken, sen develerden bahsediyorsun dedi”” Abdülmuttalib :
“”Ben develerin sahibiyim. Develeri isterim. Kâbe”nin sahibi var. Onu koruyacak olan odur cevabını verdi.”” Ebrehe:
“”Bana karşı onu koruyacak olan kimse yok”” deyince Abdülmuttalib:
“”Orası beni ilgilendirmez. İşte sen, işte o!””dedi. Bu konuşmadan sonra Ebrehe develerin verilmesini emretti. Abdülmuttalib develerin alıp Mekke”ye geri döndü. Başına toplanan ahaliye “”Bu evin sahibi onu korur korkmayınız”” diye teselli verdi ve halka dağlara çıkmasını emretti. Kendisi de Kâbe”ye gidip şöyle dua etti:
“”Allah”ım! Kul malını, evini, ehlini korur. Sen de bu evini, kendi ehlini haçlı ordusuna karşı koru. Onların haçlı kuvvetleri Sen”in kuvvetine asla galip gelemeyecektir. Onlar cahilliklerinden Sen”in haremine karşı yürüdüler, Sen”in büyüklüğünü düşünemediler.”” Abdülmuttalib bu şekilde Allah-u Teala”ya ağladı. Sonra dağa çekilip Hıristiyan Habeş ordusunun akıbetini beklemeye başladılar.
Ebrehe, 17 Muharrem Pazar günü sabahı ordusunu düzenleyip askerin önüne Mahmud adı verilen meşhur fili koyarak Mekke”ye doğru yürümeye başladı. Mekke”ye yaklaşıp içeri girmeye hazırlanırken o meşhur fil aniden çöküverdi. Ne yaptılarsa fili yerinden kaldıramadılar. Filin yönü başka tarafa çevrilince koşarak o tarafa gidiyor, fakat Mekke”ye çevrilince yere çöküyordu.
Onlar fille çekişmekte iken deniz tarafından aniden çıkan Ebabil kuşlarının hücumuna uğradılar. Dağ kırlangıçları adı verilen bu hayvanlar, ağızlarında bir tane ve ayaklarında iki tane olmak üzere mercimekten büyük, nohuttan küçük kızgın taşlar yüklenmişlerdi.
Kibirli Ebrehe ve kalabalık ordusu, büyük bir paniğe kapılmış, bir o yana bir bu yana kaçışmaya başlamışlardı. Habeş ordusunun çoğunluğu, üzerlerine düşen kızgın taşlardan helak olmuşlardı. Düşe kalka Yemen”e varanlarda çok geçmeden orada ölüyorlardı. Ebrehe ise yaralanmış, vücudu parça parça dökülmeye başlamıştı. O halde bir ibret olmak üzere Yemen”e varmış ve sonunda bedeni küçücük kalmış, kalbi parçalanarak can vermişti.
Meşhur fil sağ kalmıştı. Fakat gözü görmüyor, ayakları tutmuyordu. Habeş ordusundan kalan cenaze artıkları, Allah-u Teala tarafından gönderilen bir sel ile temizlenmişti. Araplar, bu hadisenin meydana geldiği seneye “”Fil Senesi”” adını verdiler.
İşte Fil Suresi, bu ibret verici kıssayı haber vererek din düşmanlarını sakındırmakta ve Allah-u Teala”nın kudretini gözler önüne sermektedir. Ayrıca Peygamber Efendimizi teselli ederek, Allah-u Teala”nın mukaddes kıldığı Kabe”ye saldıranların helak olduğu gibi, Allah-u Teala”nın alemlere rahmet olarak gönderdiği Habib”ine ve onun tebliğ ettiği dine saldıranların da helak olacağını bildirmektedir.
Fil Suresinin Hikayesi (Fil Olayı)
Kâbe’yi yikmak üzere büyük bir orduyla gelen Yemen valisi Ebrehe’nin ordusuna saldiran kuslar.
Ebâbil, Arapça’da “bölükler, sürü, sürüler” demektir. Kelime, Kur’ân-i Kerim’de Fil sûresinin üçüncü âyetinde geçmektedir. Fil sûresinde olay söyle anlatilmaktadir: “Görmedin mi Rabbin fil sahiplerine ne yapti? Onlarin tuzaklarini bosa çikarmadi mi? Üstlerine sürü sürü kuslar gönderdi. Onlara çamurdan sertlesmis taslar atiyorlardi. Nihâyet onlari yenilmis ekin yapragi gibi yapti.” (el-Fil, 1I5/1-5).
Bu olay Hz. Peygamber’in dogdugu yil olmus ve orduda bulunan fil/fillerden dolayi Araplar arasinda “Fil Vak’asi”, geçtigi yil ise “Fil Yili” olarak meshur olmustur. Olay kaynaklarda söyle zikredilmektedir:
Habesistan Krali Necâsi Ashame’nin, Yemen’e hükümdar tâyin ettigi Ebrehe b. Sabbah el-Esrem, Mekke’ye giden kervan ve Kâbe ziyaretçilerini çekmek ve San’a sehrini ticaret merkezi haline getirmek üzere burada Kulleys veya Kalis denilen bir tapinak (kilise) yaptirdi. Ancak tapinaga gelen olmadigi gibi Fukaym kabilesine mensup bir Arap veya bir grup Arap kiliseye girerek pislediler. Bunu ögrenen Ebrehe çok kizdi ve Kâbe’yi yikacagina yemin etti. Büyük bir ordu ve gayet iri cüsseli “Mamud” adli fili önde oldugu halde Mekke’ye yöneldi. M.S. 57I veya 571 yilinda altmis bin asker ve on yahut dokuz fille yola çikti. (Ibnü’l-Esir, el-Kâmil fi’t Târih, Nsr: Tornberg, Beyrut 1965, I, 442).
Ebrehe yolda Yemen krali Zû Neferi bozguna ugratti, ardindan Has’amlilari yendi ve bunlarin Nufeyl b. Nubeyb adindaki liderinin hayatini bagislayarak kendisine Mekke’ye gidiste rehber yapti. Taif’teyken Sakif’liler tanrilari Lât’i korumak ugruna Ebrehe ile isbirligine yanasip Ebû Regal’i ona rehber olarak verdiler. Ebrehe’nin fillerin destegindeki muazzam ordusunun karsisinda hiçbir ordu dayanamadi ve Kureys’liler bu gelise bakarak Kâbe’nin yikilacagina kesin olarak inanmaya basladilar.
Abdülmuttalibin Ebrehe ile Görüsmesi
Mekke yakininda Mugammes denilen yerde Ebrehe ordusu çadirlarini kurdu ve çevredeki Mekke’lilere âit develeri yagmaladilar. Burada, Ebû Regal öldü. Develerin içinde Abdülmuttalib’in de iki yüz devesi vardi. Ebrehe’nin elçisi Hinata el-Himyeri Mekke’ye giderek Kureys’lilerin ileri gelenleriyle görüstü ve “Kâbe’yi tavaf etmeyi biraktiklari takdirde onlara saldirmayacaklarini” söyledi. Onlara sadece Kâbe’yi yikmak için geldiklerini, kendileri ile savasmayacaklarini bildirdi (Ibnü’l-Esir, a.g.e., s.443).
Abdülmuttalib, “Biz onunla savasmak istemiyoruz, buna gücümüz de yetmez. Orasi Beytullah’tir, eger korursa O (Allah) Harem’i korur” dedi; develerini görüsmek üzere Ebrehe’nin yanina vardi. Abdülmuttalib’e iyi davranan ve önce onu takdirle karsilayan Ebrehe, Abdülmuttalib develerini isteyince söyle dedi: “Seni ilk gördügümde gözüme büyük bir sahsiyet olarak görünmüstün. Ama sen Kâbe’nin korunmasini isteyecegin yerde develerinin pesine düsünce gözümden düstün.” Abdülmuttalib, “Ben develerin sahibiyim. Kâbe’nin de sahibi var, O onu korur” dedi.
Abdülmuttalib develerini alip Kureys’lilerin yanina döndü, onlara olup biteni anlatti ve hepsi, muhtemel bir katliâma karsi Mekke’den ayrilip daglara çekildiler.
Fillerin Yere Cökmesi
Sabaha karsi Ebrehe, Mekke’ye ilerledi. Mamud denilen büyük fil, sehre yaklâsinca yere çöküverdi; kalkmasi için çok ugrastiklari halde kalkmadi. Öteki fillerin de, Kâbe yönünde sürüldüklerinde yere çöktükleri, baska bir yöne yöneltildiklerinde kosarak kaçmaya çalistiklari görüldü. Bu mucizeyi olayin sihhati Hz. Peygamber (s.a.s.)’in Kusva adli devesinin Mekke yakinlarinda çökmesi olayinda, Nebi (s.a.s.)’in söyledigi sözlerle sâbit olmustur: Devesi çökünce Rasûlullah’in ashâbi, “Deve çöktü” dediginde, Rasûlullah; “Hayir, Kusva çökmedi, yalniz onu ‘Fili engelleyen’ engelledi” buyurmustur. Buhâri ve Müslim’de, Rasûlullah (s.a.s.)’in Mekke’nin fethi günü söyle dedigi nakledilmektedir: “Yüce Allah filleri Mekke’ye girmekten alikoydu. Ama Rasûlünü ve mü’minleri oraya gönderdi. Dün oldugu gibi bugün de oranin hürmeti iâde olmustur. Dikkat edin, hazir olan olmayana bildirsin. ”
Kuslarn Ebrehe Ordusuna Saldirmasi
Ebrehe ordusu Mekke’ye girerken deniz tarafindan, dahâ önce o bölgede hiç görülmemis, kirlangica benzer kus sürüleri bir anda ortaya çikarak Ebrehe ordusuna saldirdilar. Gaga ve pençelerinde tasidiklari taslari ve çamurdan balçiklari askerlerin üzerine biraktiklarinda onlar, kurumus, paramparça olmus agaç yapraklari gibi dagildilar. Rehberleri Nufeyl kaçti, askerler kus saldirisinda telef olup feci sekilde öldüler; yolda kalanlar, geriye dönenler de helâk oldular. Mekke’liler bu mucizeyi daglardan seyrederken Allah’in irâdesi karsisinda hayret ve dehset içindeydiler. Ebrehe, bu saldirida etleri parçalanmis, çürümüs halde San’aya dönerken, Hasm kabilesinin yasadigi bölgede gögsü ikiye yarilarak acikli sekilde öldü (Kadi Beydâvî, Envârü’t-Tenzil, Fil Sûresi tefsiri).
Kuslar ve attiklari taslar hakkinda çesitli rivâyetler vardir. Bu olay Rasûlullah’in dünyaya geldigi yilda vukû buldugundan, Peygamberimizin ilk mucizelerinden sayilmistir. Muhammed b. Ishak ve Ikrime o yil çiçek hastaliginin Mekke’de yayginlastigini söylemislerdir. Muhammed Abduh (v. 19I5) bu rivâyetlerden hareketle Kur’ân’da geçen “Tayran Ebâbile” ifâdesiyle kastedilenin “sinekler” oldugunu ayaklarinda salgin hastalik mikrobu tasiyan sinek sürülerini Allah’in, Ebrehe ordusuna musallat kildigini belirtmektedir. Yeryüzünün en ihtisamli ordusu ve hayvanlari (filleri) ile gelen Ebrehe ve ordusunu Allah, bir ibret olsun diye gözle görülemeyen küçük canlilarla mikroplarla helâk etmistir. Bu görüsü yukarida zikrettigimiz gibi daha önce ilk siyercilerden Muhammed b. Ishak da kaydetmistir.
Bu tefsirde önemli olan husus; Muhammed Abduh, Resid Riza, ve diger bazi müfessirlerin, Allah’in, olaganüstü, fevkalâde, harikulâde mucizesi ile bu Allah düsmani orduyu helâk edisini dile getirmeleridir. Tefsirlerde kuslarin mâhiyeti hakkinda degisik görüsler bulunmaktadir. Ibn Abbas ile Dahhak, Ebâbil’i “birbiri arkasindan gelenler” diye yorumlamislardir. Hasan-i Basri ile Katâde, “çok” mânâsina; Ibn Zeyd “çesitli, sagdan soldan gelenler” mânâsina; Mücâhid, “toplu halde arka arkaya gelen” mânâsina geldigini söylemislerdir. Kuslarin, bölük bölük, karisik türde olduklari anlasilmaktadir. Rivâyetlerde kuslar; kirlangica, keklige, sigirciga, yarasaya, hatta “zümrüdü anka”ya benzetilmektedir .
“Siccil” kelimesi, tas ve çamur demektir. Yahut, çamurla sivanmis tas anlamina gelir. “Asf” kelimesi, agaç yapragi anlamina gelir. Haserelerin agaç yapragini yiyip ufalttiklarinda yaprak yenik yenik hale gelir ki, sûrede anlatilmak istenen budur.
Sûrenin anlami; Allah’in, Kâbe’nin müdafaasini müsriklere birakmadigini, saldirganlari alisilmadik sekilde helâk ettigini bize anlatmaktadir.
Olayin Gerceklestigi Yer
Fil olayi, Müzdelife ve Mina arasindaki Muhassab vadisi arasinda bulunan Muassib’da meydana gelmistir. Müslim ile Ebû Dâvûd, Câbir’den rivâyetle onun söyle dedigini yazarlar: “Rasûlullah Müzdelife’den Mina’ya hareket ettigi zaman Muassib vadisin de hizlanmisti.” Imam Nevevî bunu söyle izah etmistir: “Ashâb-i Fil olayi burada cereyan etmistir. Onun için, sünnet olan, hacilarin buradan hizla geçmesidir” (Mevdûdî, Tefhimul Kur’an Trc: Muhammed Han Kayani ve digerleri, Istanbul 1988, VII, 238)
Imam Mâlik de Hz. Peygamber’den, “Müzdelife durma yeridir, ama Muassib vadisinde durulmamalidir” hadisini nakleder.
Müsrik Kureyslileri bu olay o kadar etkilemistir ki, üç yüz altmistan fazla Kâbe putunu unutup yedi yahut on sene Allah’a tapmislardir. Fil sûresin de Allah, Ashâb-i Fil’in aci âkibetinin fecâatine sadece ana hatlariyla deginmis ve müsriklere, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in dâvetine karsi çiktiklarinda, onlarin baslarina gelebilecek acikli azabi hatirlatmistir.