Gizem; aklın erişemediği ve dolayısıyla mantığa, akla uygun bir açıklaması yapılamayan, ne olduğu çözülemeyen, insana kapalı, saklı kalan şey, doğaüstü inanç doğruları demektir. Gizemli ise; sırlı, esrarlı, esrârengiz anlamlarına gelir. İşte gizem kelimesi ile ilgili cümleler.
– Biraz fantastik bir hikâye, biraz da ayrıcalıklı bir âile hazinesi gibi koruduğu o gizem sonunda çözülmüş müydü yani? (B. Uzuner)
– Bu gizemi çözmek için ta Afrika’dan kalkarak buraya kadar geldik.
– Bu albümde saklı gizemli şarkı var.
– Bu ülkede gizem dolu şeyler olduğunu da söyleyebilirim.
– Gizemli cinayeti hatırlıyor musunuz?
– Onun söylediği benim için bir gizemdi.
– Kaza konusunda gizemli bir şey var.
– Gizem kokan bir hikayesi olduğu için onu dinlemek adına kilometrelerce yol geldim.
– Düşünüyorum da gizemli bir korkudan başka pek bir şey anımsamıyorum. (N. Meriç)