Ezgi; nağme, lahin, melodi, üzüntü, sıkıntı, halk edebiyatında besteli şiir, halk havası gibi anlamlara gelir. Ezgi mecaz anlamı ise; gidiş, tarz, tempo, kulağa hoş gelen ses veya söz dizisi demektir. İşte ezgi kelimesi ile ilgili cümleler.
– Bütün bu halk şiirleri için kullanılan umûmî isimlere de rastlarız; bunlara örnek olarak deyiş, dâğı, dâğıyat, “besteli” anlamına ezgi tâbirlerinin kullanıldığını söyleyebiliriz. (F. A. Tansel)
– Bu ezgiyi daha önce duyduğumu hatırlıyorum.
– Bu ezgilerde insanı raksetmeye mecbur eden bir âhenk vardır. (S. N. Ergun)
– Pir Sultan ağzından bir ezgi okuyup tüm yürekleri kendine bağladı. (K. Bilbaşar)
– Bu iş bundan böyle aynı ezgide sürüp gidemez. (T.D.K. Türkçe Söz.)
– Ezgilerle yaşayan bir millet olduğumuzu gösteriyorduk, meydanlarda…
– Ezgisi bitmez kopuzun / İç Oğuz’un Dış Oğuz’un. (D. Korkut)
– Ezgiler davanın sesini yükseltiyordu her yerde.
– O ezgiyi kuyruklu piyanosunda çaldı.
– Ezelî ezgi budur geldi gider geldi gider. (Nev’î)
– Hayatı boyunca dinlediğim ezgilerin en güzelini dinledim.
– Meselâ değil Konya’ya, İstanbul’a bile ayak basmayan tek tük Avrupalı bestecilerin “Dönen Dervişler” diye bâzı yazılarında kullanmış oldukları fıkraların âyin ve Mevlevîlik ezgileriyle hiçbir intibâ ilgisi bulunamayacağını söylemeye lüzum var mıdır? (M. R. Gāzimihal)