Yelken; kayık ve gemileri rüzgâr gücüyle yürütmek için direklerine uygun bir şekilde takılan sert, sağlam ve kalın bez, böyle bezleri olan deniz aracı demektir. Diğer bir ifade ile yelken; geniş bir yüzey oluşturacak biçimde yan yana, şeritler durumunda dikilerek teknenin direğine takılan, rüzgârın gücüyle teknenin yol almasını sağlayan kumaş demektir. Yelken açmak ise; hazırlanıp yola çıkmak, hareket etmek manalarına gelir. Yelkenleri suya indirmek mecaz anlamı da; iddiasından ve direnmesinden vazgeçip karşısındakinin dediğini kabul etmek, sakinleşmek ya da razı olmak demektir. İşte yelken kelimesi ile ilgili cümleler.
– Yelken açmakta geç kalmayın, acele edin.
– Onlar çoktan yelken bastılar.
– Ben gemi olurum, sen kaptan ol / Yelken açarız bir sabah vakti. (C. S. Tarancı)
– Geminin yelkenlerinin elden geçip de yenilenmeisini bekliyorum.
– Bir gemi yelken açtı hayâl iklimlerine. (A. M. Arolat)
– Rıhtıma kurumak üzere yelkenler serilmişti. (S. F. Abasıyanık)
– Rüzgârda şişen yelkenleri büyüyor, büyüyordu. (M. N. Sepetçioğlu)
– Bu geminin yelkenleri fırtınada çok büyük hasar görmüş.
– Odanın ortasında yelken bezinden bir yaygı… (H. R. Gürpınar)
– Denize açılmadan önce yelkenleri güzelce onarmamız gerekiyor.
– Kış geliyor, yelkenler emin bir yerde kışlar. (A. M. Arolat)
– Bizi bulmak için denizlerin öbür kıyısından bir yelkenli yola çıktı. (A. N. Asya)
– Bu fırtınada geminin yelkenleri çok büyük hasar aldı.
– Beyaz yelkenlerin kayıp gittiği şurup renkli denizler. (R. H. Karay)
– Yelkenleri hemen indirmeye hiç gerek yok.
– Ümîdimin sedeften gemisi yelken açtı. (N. H. Onan)
– Şişkin yelkenlerle enginden ganîmet getiren kavuklu reislerin dört yüz yıldır, üç yüz yıldır toz olmuş tüvânâ neşelerini sezmeye başlıyorum. (R. E. Ünaydın)
– Anladın değil mi, tepeleyecekti seni oğlan. Hemen yelkenleri suya indiriverdin. (P. Safâ)
– Yelken dikmekte acele etmeyin, rüzgarın dinmesini bekleyin.
– Ben böyle çıkışınca ister istemez yelkenleri suya indiriyorlardı. (R. N. Güntekin)
– Yelkenleri suya indirerek, “Canım, sizden ayrılmak isteyen var mı a kardeş!” (A. M. Efendi)
– Hani evlenmeyecektin, bakıyorum da yelkenleri suya indirmişsin.
– Yelkenleri nasıl da suya indi dediğini yaptıramayınca.