Soğuk suyun içinde çoğu zaman gözle görülmeyen erimiş kireç bulunur. Ama su ısıtıldığı zaman içindeki bu kireç, beyaz bir tabaka hâlinde kabın dibine ve etrafına yapışır. Buna tortu denir.
Bir sıvının içinde bulunan yabancı ve özgül azınlığı sıvıdan fazla olan maddeler, sıvı dinlenmeye bırakılınca dibe çöker. Dibe çöken bu maddelere tortu denir. Sellenme ya da sızıntı sularında eriyebilen kalsiyum bikarbonat bulunur. Bu suları kaynattığımız zaman içindeki bikarbonat ayrışır. Sadece erimeyen kireç (buna tortu veya çökelek denir) kalarak kabın etrafına sıvanır. Tortu birçok bakımdan zararlı bir maddedir. Kazanların iç yüzünü kaplar, otomobil ve kalorifer radyatörlerinin içlerini, borularını tıkar.