Kadınların özel halleri üç tanedir. Bunlar; Hayız yani adet hali, nifas diğer bir değişle lohusalık ve İstihaze‘dir. İşte kadınlara ait özel haller ve bu durumda olan kadınların yapmaması gerekenler hakkında bilgi.
1. Hayız, adet hali: Kadınlar ergenlik çağına gelince hayız görmeye başlar.
Hayız, buluğ yani ergenlik çağına giren sağlıklı bir kadının rahminden düzenli zamanlarda belirli sürelerle gelen kan demektir.
Bu olay, kadınların ergenlik zamanına girmelerinden taki menopoz dönemine kadar görülmekte olan fizyolojik bir hadisedir. İnsanlarımız arasında bu duruma, hayız hali, adet hali, adet görme, adet kanaması, aybaşı hali, “regl” denilmektedir.
Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim’de;
‘Sana kadınların ay halini sorarlar. De ki: “O bir ezadır (rahatsızlıktır). Ay halinde kadınlardan uzak durun. Temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri vakit, Allah’ın size emrettiği yerden onlara yaklaşın. Şüphesiz Allah çok tövbe edenleri sever, çok temizlenenleri sever.” (Bakara 2/222) buyrulmaktadır.
2. Nifas, lohusalık: Doğum yaptıktan sonra kadının rahminden gelen kandır.
Nifas, demek doğum yapan hanımın rahminden gelmekte olan kanamaya denmektedir. Bu duruma lohusalık hali, bu durumdaki kadına da lohusa denir. Doğumdan veya organları belli olan ceninin yani bebeğin düşürülmesinden sonra görülen kan da, nifas kanıdır. Lohusalık halinin müddetinin azı olmamakla beraber, en çoğu kırk gün sürebilir.
Peygamber efendimiz hadisinde;
“Lohusaya (azami) kırk gün müddet tayin edilmiştir. Kırk gün sonunda temizlenirse (ne ala! ) Aksi halde (lohusa), namaz kılmak için o kırk günü aşmaz” buyrulmaktadır (Darimi, Kitabu’l Vudu, 98/956).
3. İstihaze: Bir damardan çıkıp tenasül organından gelen kandır.
İstihaza, yani hanımların görmüş oldukları adet ve lohusalık kanaması haricinde, rahim içi damarlardan bir hastalık ya da yapısal bozukluk nedeniyle oluşmakta olan kanamadır. Genel bir ifadeyle, kadının adet lohusalık dışındaki kanamaların hepsine verilen addır. Adet zamanının içerisinde bulunan hanımın (yaklaşık 9-55 yaş arası), üç günden az on günden fazla gördüğü, doğum yapan lohusanın 40 günden fazla gördüğü, 9 yaşından küçük kızların veya menopoz dönemindeki kadınların gördükleri kanların hepsi istihaze kanıdır.
Hazreti, Aişe validemiz şöyle buyurmuştur:
Fatıma bintu Hubeyş, Rasülullah’a hitaben: Ey Allahın Resulü ben temiz olamıyorum, namazı terk edeyim mi? Diye sordu. Rasulüllah: “Bu, ancak bir damar (kanı)dır, hayız değildir. Adet günlerin geldiği zaman namazı bırak, tamamlanınca da temizliğini yap ve namazını kıl” (Buhari, Hayz, 11)
Hayız (adet hali), Nifas (lohusalık) ve İstihaze olan kadınlar aşağıdaki şeyleri yapamazlar:
• Namaz kılmak,
• Oruç tutmak,
• Kur’an okumak,
• Kur’an’a el sürmek,
• Camilere girmek,
• Kâbe’yi tavaf etmek,
• Eşine cinsel yaklaşımda bulunmamak.