Eskiçağlarda Sakarya Irmağı ile Büyük Menderes’in yukarı çığırları arasında kalan bölgeye Frigya (Phrygia) adı verilirdi. Bu ad Balkanlar’dan gelen, Trakya’yı aştıktan sonra boğazları geçerek Anadolu’ya giren Frigler’den kaynaklanıyordu. İÖ 12. yüzyıl ile İÖ 7. yüzyıl arasında Orta Anadolu’nun batısına egemen olan Frigler önce Bitinyâ bölgesine (Bursa-İzmit dolayları) yerleşmişlerdi. Ama arkadan gelen yeni göçlerin zorlamasıyla Batı ve Orta Anadolu’nun iç kesimlerine doğru ilerlediler. İlkin Sakarya Irmağı çevresine, ardından batıda Gediz ve Büyük Menderes’in yukarı vadileri ile doğuda Kızılırmak ve Tuz Gölü dolaylarına yayıldılar. Bazı kolları ise Burdur Gölü, Erciyas Yaylası ve Yeşilırmak vadisine kadar uzandı. Frigler’in önünden kaçan yerli halkın bir bölümü Toroslar’ın güneyine ve bugünkü Kahramanmaraş yöresine göçtü. Geride kalanlar ise Frigler’le kaynaştı.
Asur belgelerinde sözü edilen Muşkiler’in Frigler’in bir kolu olduğu sanılmaktadır. Muşkiler Kapadokya’nın doğusuna, Aşağı Fırat havzasına kadar uzanmışlardı. Batıda başkentleri Gordion olan Frigler ile doğuda başkentleri Mazaka (Kayseri) olan Muşkiler Anadolu Yaylası’nın tümüne egemen olarak Hitit Devleti’ne son verdiler.
Frigler’in ilk kralı Gordios’tur. Yukarı Kızılırmak bölgesini Asurlular’dan almayı amaçlayan Frigler Urartular’la birleşerek bu devletin akınlarına karşı koymaya çalıştılar. Ancak İÖ 738 yılında başa geçen Gordios’un oğlu efsanevi Kral Midas bu amaç gerçekleşmeden Asurlular’la anlaştı. Frigler İÖ 9. ve 8. yüzyıllarda en güçlü dönemlerini yaşadılar. Hitit topraklarının hemen hemen tümünü ele geçirdiler; doğu sınırları Kızılırmak’a ulaştı. Midas döneminde başkent Gordion ile Midas (Yazılıkaya) ve Pessinus kutsal kentleri ünlenmişti. Midas sınırlarını doğuya doğrru genişletirken öte yandan batıya da yönelerek Yunanlılar’la ilişkiler kurdu.
İÖ 700 yıllarına doğru Kafkaslar’dan gelerek Anadolu’ya giren Kimmerler bazı bölgeleri işgal edince Frigler için Kimmerler’le savaşmak kaçınılmaz oldu. Frigler’in başkenti Gordion’u ele geçiren Kimmerler kenti yaktılar. Bu yenilgi karşısında Kral Midas’ın öküz kanı içerek kendini öldürdüğü söylenir.
Frigyalılar hakkında bilgi maddeler halinde haberi için tıklayın!