Kelime anlamı yeniden doğuş olan Rönesansın tarihsel anlamı XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa’da bilim, sanat ve edebiyat alanında yaşanan gelişmelerdir. Diğer bir ifade ile Rönesans, 15. ve 16. yüzyılda önce İtalya’da başlayan daha sonra diğer Avrupa ülkelerine yayılan, edebiyat, sanat felsefe ve bilim alanındaki gelişmeler, yenilikler ve anlayışların ortaya çıkması demektir. Rönesans’ın yaşanmasında Hümanizm adı verilen düşünce sistemi önemlidir. Hümanizm düşünce sistemi baskıcı Skolastik düşünceye karşı çıkarak insan ve doğa sevgisini temel almaktadır. Hümanizm ilk olarak İtalya’da edebiyat alanında ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak Rönesans hareketi ilk olarak İtalya’da başlamıştır.
Rönesans İtalya’da edebiyat, resim ve mimari alanda etkili olmuştur. Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rafael gibi sanatçılar yetişmiştir. Almanya’da daha çok dini alanda etkili olmuştur. Dini metinlerin incelenmesi Reform’a zemin hazırlamıştır. İngiltere’de edebiyatta etkili olmuş ve Shakespeare önemli eserler vermiştir. Fransa’da kralın desteğiyle birçok alanda Rönesansın etkileri görülmüştür.
Rönesans İtalya’da başlamasında coğrafi konumundan ve ticaretle uğraşmasından dolayı diğer medeniyetlerle etkileşim halinde olması, ticarete bağlı olarak ülkede zenqin şehir devletlerinin bulunması ve bu devletlerin bilimsel çalısmaları desteklemesi, İtalya’da diğer Avrupa ülkelerine göre serbest düşünce ortamının daha fala olması gibi unsurlar etkili olmuştur.
Rönesansın nedenleri;
1. Kağıt ve matbaa kullanımının artmasına bağlı olarak okur- yazar oranının artması ve insanların doğru kabul edilen bilgileri sorgulamaya başlaması
2. Sanatı, bilimi ve bunlarla ilgilenen kişileri koruyan ve maddi olarak destekleyen meşen sınıfının oluşması
3. Kiliseye duyulan güvenin azalması ve kilisenin öğretisi olan Skolastik düşünceye tepkinin artması
4. Antik dönem eserlerinin tercüme edilmesi ve incelenmesi
5. Yetenekli sanatçı ve bilimle uğraşan insanların yetişmesi.
Rönesansın sonuçları;
1. Skolastik düşünce yıkılarak, Hümanizm düşüncesi etkili olmaya başlamıştır. Ayrıca deney ve gözlem metodunun bilimde kullanılmasına tekrar başlanmıştır.
2. Düşünen ve araştıran insan tipi ortaya çıkmıştır.
3. Bilimsel alandaki gelişmelerin önü açılmıştır.
4. Kağıt ve matbaanın kullanılmasıyla İncil çoğaltılmış ve bazı dillere tercüme edilmiştir.
5. Avrupa’da bazı ülkeler arasında Rönesans savaşları adı verilen savaşlar yaşanmıştır. Bu savaşlar 16. yüzyıl ortalarına kadar devam etmiştir.