Bölgede medeniyet kurduğu bilinen ilk Türk topluluğu iskitler‘dir. İskitler, Arap kaynaklarında Sakalar olarak geçmektedir. İskitler Tanrı Dağları ve Fergana Vadisi bölgesinde teşkilatlanmışlar daha sonra sınırlarını genişletmişlerdir. Yapılan araştırmalar İskitlerin Türk kökenli olduğunu göstermektedir.
İskitler, M.ö. 9. Yüzyılda Doğu Asya’da ortaya çıkmış, M.ö. 8. Yüzyılda Hazarlar üzerinden Tuna boylarına ulaşarak burada yerleşik yaşayan soydaşları Kimmerler üzerinde baskı kurarak Doğu Avrupa ve Kuzey Karadeniz hattına hâkim hale gelmiş, Urartular, Asurlular ve Medler ile münasebetlerde bulunarak bu coğrafyadaki varlıklarını 200 yıl boyunca devam ettirmişlerdir. M.ö. 6. Yüzyılda zayıflayan ve Anadolu’yu terk etmek zorunda kalan İskitler Kuzey Karadeniz ve bölgesine yerleşerek M.ö. 3.Yüzyıla kadar burada yaşamışlar ve kendileri gibi atlı göçebe bir kavim olan Sarmatlar ve Gotlar tarafından yıkılarak bölge halkları arasında asimile olmuşlardır.
İskitler özellikleri
1. İskitler savaşçı bir toplumdur. İskitlerin Persler ile yaptıkları mücadeleler İskitlerin Alp Er Tunga, Perslerin Şehname adlı destanlarına konu olmuştur. Şu destanı da İskitlere aittir.
2. Konargöçer yaşayan bu medeniyetteki insanlar çadır şeklinde arabalar kullanmışlar ve hayvancılık ile uğraşmışlardır.
3. Gök Tanrı inancına sahip olan İskitler ölümden sonraki hayata inanmışlardır.
4. Bozkınn kuyumcuları olarak bilinen İskitlerin kurganlarında bulunan araç ve gereçler altın işlemeciliğinde oldukça ilerlemiş olduklarını göstermektedir. Bozkır hayvan üslubunu yansıtan motifli eserlere rastlanılmıştır.
5. İranlıların Saka dediği bu kavime Yunanlılar İskit, Asurlular ise Aşguza demişlerdir.
6. İskitler, Mısırlılar, Kimmerler, Urartular, Asurlular ve Medlerle mücadele etmişlerdir.
7. Âdet ve töreleri diğer Türk âdet ve töreleri ile aynıdır. Özellikle Hunların etkileri görülür. Kullandıkları silahları, kemer ve tokalar, at koşumları, vazo, kazan ve diğer süs eşyalarında bunu görmek mümkündür.
8. Tarihçi Herodot’un bahsettiği “Amazon Kadınları” İskit kadınlarıdır. İranlılarla yapılan uzun savaşlar sonunda erkeklerinin ölmesi nedeniyle İranlılarla savaşmışlardır.
9. İskitlerin özellikleri arasında kölelik sistemi yoktur. Fakat zamanla çiftçiliğin gelişmesi ile beraber yunanlılardan köle alınmaya başlanmıştır.