İtikad (İtikat) sözlükte; bir şeye düğüm atmışçasına bağlanmak, gönülden inanmak ve aksine ihtimal vermeyecek şekilde bir şeyi kabullenmek, İnanma, kalben tasdik ederek inanma, inanç, inan, inanılan düşünce, bir dînin veya bir mezhebin ibâdet ve muâmelât dışındaki inanç kısmı demektir. Istılahta ise İtikad, Allah’ın emrettiği ve Efendimiz’in (sallallâhu aleyhi ve sellem) sünnet-i seniyyesi ile aydınlatıp tavzih buyurduğu hakikatleri kalben tasdik etmektir.
İtikad, Peygamber Efendimiz (sav)’in haber vermiş olduğu şeylere haber verdiği şekilde kalben kanaat getirmek ve onları tasdik etmektir. Diğer bir ifade ile İtikad, Allahu Teala’nın emrettiği ve Peygamber Efendimiz’in (sav) sünneti ile aytınlatıp tavzih buyurduğu hakikatleri kalben tasdik etmektir. İnanılması dinen lüzumlu olan bu tür şeylere “mu’tekadât” veya “zarûrât-ı dîniyye” denilir. Meleklere, ahiret gününe ait haberler gibi.
İtikat ile ilgili sorular ve cevapları
- Rabbin kim?Rabbim Allah.
- Dinin ne?Dinim İslam.
- Kitabın ne?Kitabım Kur’an-ı Kerim.
- Kimin kulusun? Allah’ın kuluyum.
- Kimin ümmetisin?Hazreti Muhammed Mustafa’nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim.
- Müslüman mısın?Elhamdülillah, Müslümanım.
- Ne zamandan beri Müslümansın?“Kâlû belâ” zamanından beri Müslümanım.
- “Kâlû belâ” ne demektir?Allah Teâlâ, dünyayı ve varlıkları yaratmadan önce dünyaya gelecek bütün insanların ruhlarını yarattı. Onları ilahî huzurda topladı ve kendilerine, “Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” diye sordu. Ruhlar da, “Evet, bizim Rabbimiz Sen’sin!” dediler. Bu zamana “Kâlû belâ” denir.
- Nereden geldin, nereye gideceksin? Allah’tan geldim, Allah’a gideceğim.
- Ne için geldin? Allah’ı tanımak ve O’na kulluk etmek için geldim. Çünkü Allah Teâlâ, insanları ve cinleri Kendisini tanımaları ve Kendisine ibadet etmeleri için yaratmıştır. (Zâriyât Suresi, 56. ayet)
- Ne olarak geldin?Bütün insanlar, Müslüman olarak doğar ve dünyaya Müslüman olarak gelir. Ben de Müslüman olarak doğdum ve Müslüman olarak geldim.
- Dini kısaca tarif ediniz?Allah (celle celalüh) tarafından insanları eğitmek, onları dünya ve ahiret mutluluğuna ulaştırmak için peygamberler aracılığıyla bildirdiği ilâhî kuralların tamamıdır.
- Akıllı insan kimdir?İlâhî huzurda verdiği kulluk sözüne ömür boyu sadık kalan, dürüst bir inanca, faziletli ve ahlâklı bir gidişe sahip olan insandır.
- Dinler kaç kısma ayrılır?Dinler üç kısma ayrılır:
1. Hak Dinler: Allah (celle celalüh) tarafından peygamberler vasıtası ile insanlara bildirilen ve hiçbir değişikliğe uğramadan günümüze ulaşan dindir. Bozulmadan günümüze kadar ulaşan tek hak din İslam Dini’dir.
2. Muharref (Bozulmuş) Dinler: Allah(celle celalüh) tarafından peygamberler vasıtası ile bildirilen, fakat sonradan insanlar tarafından asılları değiştirilen dinler. Hristiyanlık ve Yahudilik gibi.
3. Batıl Dinler: İnsanlar tarafından icat edilen dinlerdir. Putperestlik, Satanizm, Budizm gibi.
- Bizim dinimiz hangisidir?Bizim dinimiz, Hak katında tek din olan İslam Dini’dir.
- Allah katında geçerli din hangisidir?Allah katında (geçerli) din, şüphesiz İslam’dır. (Âl-i İmran Suresi , 9. ayet ) Kim İslam’dan başka bir din ararsa (bilsin ki o din) ondan kabul edilmeyecek ve ahirette zarara uğrayanlardan olacaktır. (Âl-i İmran Suresi, 85. ayet)
- İslam Dini’nin gayesi nedir?Getirdiği hükümlerle insanları hem dünyada hem de âhirette mutluluğa ulaştırmaktır.
- İslam Dini kaç ana bölümde incelenir?1. İman (itikat)
2. Allah’ın emir ve yasaklarına uymak (amel)
3.Çevresiyle iyi ilişkiler içinde bulunmak (ahlâk)
- İslam Dini’nin özellikleri nelerdir?1. Son dindir.
2. Bütün insanlığa gönderilmiştir.
3. Daha önce gönderilmiş bütün peygamberleri ve ilahî kitapları tasdik eder.
4. Önceki dinlerin hükümlerini yürürlükten kaldırmıştır.
- İman ne demektir?Allah Teâlâ’nın Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) aracılığıyla bildirmiş olduğu bütün esasların doğru olduğuna kalben inanmak, tasdik etmek ve bunu dil ile de söylemektir.
- Kelime-i tevhit nedir?“Lâilâhe illallah Muhammedü’r rasûlullah” cümlesidir.
- Kelime-i tevhidin manası nedir?Allah’tan başka ilah yoktur. Hazreti Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem) O’nun elçisidir (resulüdür).
- Kelime-i şehadet ne demektir?“Eşhedü enlâilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûlühû.” cümlesidir.
- Kelime-i şehadetin manası nedir?Ben şehadet (şahitlik) ederim ki, Allah’tan başka ilah yoktur. Yine şehadet ederim ki, Hazreti Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem) O’nun kulu ve elçisidir (resulüdür).
- Bir kimse İslam Dini’ne ne zaman girmiş olur?Kelime-i tevhidi dili ile söyleyip kalbi ile kabul ve tasdik ettiği zaman girmiş olur.
- İmanın doğru ve geçerli olmasının şartları nelerdir?1. Hayattan ümit kesmeden önce iman edilmiş olmalı.
2. Dinî hükümleri reddeden herhangi bir söz veya davranış içinde bulunmamalı.
3. Dinî hükümlerin tamamının güzel olduğu kabul edilmeli.
- İmanın çeşitleri nelerdir?1. Tafsilî iman
2. İcmalî iman
- Tafsilî iman ne demektir?İman esaslarının her birine ayrı ayrı inanmaktır.
- İcmalî iman ne demektir?İman esaslarının hepsine birden inanmaktır.
- İman-ı yeis (ümitsizlik imanı) ne demektir?Ölmek üzereyken korkudan iman etmektir. (Firavun gibi).
- İmanın şartları nelerdir?1. Allah’a inanmak.
2. Meleklere inanmak.
3. Kitaplara inanmak.
4. Peygamberlere inanmak.
5. Ahiret gününe inanmak.
6. Kaza ve kadere, hayır ve şerrin Allah’ın yaratması ile olduğuna (Allah’tan geldiğine) inanmak
- İmanın şartları nasıl ifade edilir (Amentü Nedir)?“Âmentübillâhi vemelâiketihî vekütübihî verusülihî -velyevmil’âhiri vebilkaderi hayrihî veşerrihî minallâhîteâlâ velbâ’sü ba’del mevti hakkun Eşhedüenlâilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhû verasûlüh”,
“Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, kazanın; hayrın ve şerrin Allah tarafından geldiğine, ölümden sonra dirilişin gerçekleşeceğine inandım. Allah’tan başka ilah yoktur. Hazreti Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem) O’nun elçisidir (resulüdür).
- Mü’min kime denir?Allah’ın varlığına ve birliğine, Hazreti Muhammed’in (sallallahu aleyhi ve sellem) de peygamberliğine kalpten inanan kimseye denir.
- Müşrik kime denir?Allah’ın eşi ve benzeri varmış gibi O’na ortaklar bulan, birden fazla ilah olduğuna inanan kimselere denir.
- Kâfir kime denir?Allah’ın varlığına ve birliğine, Hazreti Muhammed’in (sallallahu aleyhi ve sellem) peygamberliğine ve getirdiği esaslara inanmayan, bunu da açıkça söyleyen kimseye denir.
- Münafık kime denir?Allah’ın varlığına ve birliğine, Hazreti Muhammed’in (sallallahu aleyhi ve sellem) peygamberliğine ve getirdiği esaslara kalben inanmadığı hâlde dili ile inandığını söyleyen kimselere denir.
- Münafıklığın belirtileri nelerdir?Konuştuğunda yalan söylemek, söz verdiğinde sözünde durmamak, emanete hıyanet etmek.
İtikat ile ilgili cümleler
– Şüphe, fena bir kurt gibi ruhunu kemirmeye, masum itikadını yavaş yavaş yıkmaya başlamıştı. (R. N. Güntekin)
– Varan aksâ-yı hüsn-i i’tikāda inhirâf etmez / Temâşâ kıl hattı-ı mihverde Gālib inhinâ yoktur. (Leskofçalı Gālib)
– Etmez mi bu hal câna te’sîr / Kılmaz mı bu îtikādı tağyîr. (Abdülhak Hâmit)
– Bütün rûhuyla îtikat ettiği sosyalizm nazariyeleri tekrar muhâkemesine avdet etti. (Ömer Seyfeddin)
– Zeli din ve îtikat meseleleriyle pek alâkalı. (Refik H. Karay)
– Bir garip îtikādıdır halkın… (Hâlit F. Ozansoy)
– Mekkî âyetler, îman, ahlâk ve fikir cihetinden sıhhatli bir cemiyetin temellerini atmıştır. Bu âyetlerde ahlâkî emir ve hükümler yer almaktadır. Böylece mü’minlerin kuvvetli bir îmâna sâhip kılınmaları, sabır, sebat, azim, gayret gibi hasletlerle techîz edilmeleri, bâtıl itikat ve îtiyadlardan arınmaları hedeflenmiştir.
– tikādımca insan ne arslan gibi cesur bittab’, ne tavşan gibi hâif bittab’dır. (Cenap Şahâbeddin)
– Saf adamların îtikatlarını bozmamalı. Onlarca ilmî hakîkatlerin lüzûmu yok. (Ömer Seyfeddin)
– Mâlum olduğu üzere ilk nâzil olan âyetler tevhîde dâvet, öldükten sonra dirilme îman, mü’minleri cennetle müjdeleme, kâfirleri ve âsîleri cehennem ile inzâr gibi akîdevî hususlarda idi. Bu mevzûlarda muhtelif delillerle iknâ etmek sûretiyle insanların îmanlarını kuvvetlendirdikten sonra, muâmelâtla alâkalı hükümler inmeye başladı. Çünkü insanlar bâtıl itikat ve alışkanlıklarına sıkı sıkıya bağlı oldukları için bunlardan vazgeçmeleri çok kolay değildi. Tedrîcîliğe riâyet etmeden, insanları kötü alışkanlıklardan arındırmaya çalışmak, nefrete ve uzaklaşmaya sebebiyet verebilirdi.
– Ceset çürür ve tahayyül kalırsa insanda / Cihan vatandan ibârettir îtikādımca. (Yahyâ Kemal)
İTİKAT İLE İLGİLİ HABERLER
İtikad ne demek kısaca
Ehli sünnetin itikadi mezhepleri nelerdir?
İtikadi nedir? İtikadi Mezhepler Nelerdir?
İtikad Nedir?