Teyemmüm, lugatta ‘kasıt’ demektir. Dinen, temiz olan toprak cinsinden bir şey ile hadesi gidermek, namaz kılmak için veya ancak abdestli iken yapılabilecek bir ibadete niyet ederek yapılan bir iştir. Diğer bir ifade ile; su bulunmadığı, yahut su bulunduğu halde kullanmaya güç yetmediği halde toprakla yapılan temizliğe teyemmüm denilir. Su bulunmadığı veya suyun kullanılmasının mümkün olmadığı zaman yapılır. Abdest alması veya gusletmesi gereken bir kimse iki elini toprak cinsinden temiz bir şeye bir kere vurup bununla yüzünü mesheder. Sonra iki elini bir daha vurup bununla da dirseklerine kadar iki elini mesheder.
Buna göre teyemmümün farzları, niyet ve iki mesh olmak üzere ikidir. Niyetsiz bir teyemmüm ile namaz kılınamaz. Abdest böyle değildir. Çünkü niyet, abdestin bir şartı değildir.
Usulüne uygun olarak teyemmüm yapmak isteyen bir kimse
1. Temiz bir toprak ya da toprak cinsinden bir şey bulunur.
2. Eldeki yüzük çıkarılır. Kollar sıvanır.
3. İki el, parmaklar açık bir şekilde beraberce toprağa vurulur. Bu sırada niyet edilir. Teyemüm abdesti niyeti: “Niyet ettim Allah rızası için teyemmümle temizlenmeye” veya “temizlenmek niyetiyle teyemmüm almaya” yahut da “namaz için teyemmüm almaya” diye niyet edilebilir.
4. Eller toprağa değdikten sonra ileri-geri oynatılır, sonra kaldırılıp birbirine vurularak ya da üflenerek tozu giderilir.
5. Elinin iki avucu ile yüzünü bir kere mesh eder. Eli, yüzünün iğne ucu kadar yerine değmezse, teyemmüm yapılmış olmaz. Yüzü tam mesh edebilmek için, avuçlar açık ve dört parmak birbirlerine yapışık ve iki elin ikişer uzun parmaklarının uçları birbirlerine değmiş olarak, avuç içleri saç kesimine koyup, çeneye doğru yavaşça indirilir. Parmaklar yatay vaziyette alnı, göz kapaklarını, burnun iki yanını ve dudakların üzerlerini ve çenenin yüz kısmını iyice sığamalıdır. Bu esnada avuç içleri de yanakları sığar.
6. Elin iki avucu tekrar toprağa sürüp, birbirine çarparak, tozu toprağı silkeledikten sonra, önce sol elle sağ kol, sonra da sağ elle sol kol parmak uçlarından başlamak suretiyle dirseğe kadar içi ve dışı meshedilir. Dirseğe doğru giderken dört parmakla kolun dışı meshedilir; geri getirirken de avucun içiyle kolun iç kısmı meshedilir.
Not: Abdest ve gusül için teyemmüm aynıdır.
Teyemmümle namaz kılan bir insan daha sonra bu kıldığı namazı kaza etmez. Su bulunduğu zaman teyemmüm bozulur. Ayrıca abdesti bozan her şey teyemmümü de bozar.
Böyle bir yol, Allah’ın müslümanlar için ne büyük kolaylıklar gösterdiğinin işaretidir. Su ile temizlenmenin mümkün olmadığı yerde müslümanlar aslen temiz olan toprakla da temizlenebilirler. Böylece ibadetlerini aksatmamış, pislik içinde dolaşmamış olurlar.