Oruç tutamayan hasta, bir sonraki ramazan ayı gelmeden iyileştiği takdirde, geçen oruçlarım kaza etmelidir. Gücü yettiği halde kaza etmeyip de gelen ramazan ayı sonrasına bırakırsa hem kaza edecek, hem de her gün için bir cezA fidye’si (600 gr. buğday) verecektir.
Gücü yettiği halde kaza etmeme durumu devam ettikçe, üzerinden geçecek ramazân aylan sayısınca ve her gün için ayrı ayn ceza fidye’si vermesi gerekir.
Fidye, aşağıdaki durumlarda fakir ve miskinlere verilir.
a) Hayatta iken üzerinde kazâ, nezr yada kefaret orucu borcu bulunup da gücü yettiği halde onları kazâ etmeyen kişilerin ölümü halinde fidye ödenir.
Bu durumda; vârislerin, ölünün ya mîrâsmdan yada kendi mallarından her gün için birer fidye çıkarması gerekir.
Özürlü iken oruç tutamayan ve daha sonra da kazâ edebilecek duruma gelmeden vefât eden kişiye, daha önce verdiği fidye dışmda kendisine fidye gerekmez.
b) Bebeğinin sağlığı gereği, oruç tutmaması gereken hâmile yada emziren kadının oruç tutmaması câizdir. Ancak tutmadığı oruçları hem kazâ edecek hem de her gün için bir fidye ödeyecektir.
Şâyet sadece kendi sağlığı gereği yada hem kendisinin hem de çocuğunun sağlığı gereği oruç tutmaması gerekiyorsa, fidye ödemeyecek sadece kazâ edecektir.
c) Öldürülme zarûreti bulunmayan bir hayvanın hayatını kurtarmak için oruç bozulması halinde.
Bu durumda hem bozulan oruç kazâ edilmeli, hem de her gün için bir fidye ödenmelidir.
d) Orucun kazâ edilmesi gerektiği durumlarda, bir sonraki ramazân ayı gelmeden kazâya müsâit olunmasına rağmen kazâ edilmediği hallerde.
Geçici özürle yada özürsüz olarak tutulmayan oruçların bir sonraki ramazân ayı gelmeden müsâit olunması halinde kazâ fferekir. Kazâ edilmedi ei takdirde; kazâ edilmesi yanısıra, her geçen bir ramazân ayı için gün başına bir fidye vermek gerekir.
Şayet özür geçici olmayıp da bir sonraki ramazân ayına kadar devam ederse, örneğin yolculuk, adı geçen emzirme hali, üzerinde kazâ orucu bulunduğunu unutma durumu yada kazâyı te’hîr etmenin harâm olduğunu bilmeme durumlarında, üzerinden kaç ramazân geçse dahi sadece kazâ gerekir, fidye gerekmez.