Cemaatle namaz kılmak, sünnet-i müekkede olup her mükellefin bu sünneti ihmâl etmemesi istenmiştir. Ancak aşağıya alacağımız sebeplerden dolayı cemaate gidilmeyebilir.
1- Meşakkate sebeb olabilecek kadar yağmur yağması.
Şâyet meşakkat olmayacak hafiflikte yağar yada kişiyi
koruyacak şemsiye vs. bulunursa bu özür kalkmış olur.
2- Eziyete varacak şekilde, gece içinde; gerek akşam ve yatsı vakti ve gerek fecir vakti şiddetli rüzgarın esmesi veya zifirî karanlığın bulunması.
3- Meşakkat oluşturacak şiddette yollarda çamur bulunması.
4- Şiddetli sıcağın yada soğuğun bulunması.
Şiddetli soğuğun yada şiddetli sıcağın, cemâate gitmeme özrü olabilmesi, ancak bu sıcağın ve soğuğun ekvator ile Sibirya gibi şiddetli sıcak yada soğuğun hüküm sürdüğü ve orada yaşayanların bu şartlara alışık olduğu yerler dışında söz konusudur.
Şiddetli sıcağın yada soğuğun buralarda da cemâate özür sayılması ise, alışık olunanın çok üstündeki derecelere vardığı zamanlarda söz konusudur.
5- Şiddetli açlık veya susuzluk bulunup da ortada yiyecek veya içeceğin de bulunması.
Bu durumlarda, kişinin açlığını veya susuzluğunu giderecek miktarda yiyecek ve içecek alıp öylece cemâate gitmesi uygundur.
6- Şiddetli hastalığın bulunması.
7- Şiddetli sayılabilecek idrar, dışkı yada gaz sıkışıklığının bulunması.
8- Bir canlının yada organın veya sahip olunan malın selâmetinden endişe ve korku duyulması.
9- Uygun elbisenin bulunmaması.
10- Cemâati rahatsız edecek kadar, kötü kokulu bir şeyin yenmesi yada içilmesi.
11- Bulaşıcı hastalığın bulunması.
12- Ama (kör) olup da mescid’e götürecek kimsenin bulunmaması.
13- Ölü teçhiziyle meşgul olunması.
Ayrıca zelzele vb. durumların olması, kişinin fazla kilolu olması, uykusuzluk yada yolda eziyet edici şeylerin bulunması da cemâate gitmemeye mazeret sayılmıştır.