Hz. Ömer (ra) Hayber’de (ganimetten) bir arazi sahibi oldu. (Bunu tasadduk etmesini emreden bir rüyayı üst üste üç gün görmesi üzerine) Resulullah (sa)’a, gelerek: “Ey Allah’ın Resulü! Ben Hayber’de bir tarlaya sahip oldum. Şimdiye kadar yanımda böylesine değerli bir arazim hiç olmadı. Bu tarla için bana ne emir buyurursunuz?” diye sordu. Aleyhissalatu vesselam: “Dilersen onun aslını (Allah için) hapset ve [gelirini] tasadduk et!” buyurdular. Bunu üzerine Hz. Ömer (ra) araziyi tasadduk etti ve aslının satılamayacağını ve satın alınamayacağını, varis olunamayacağını, hibe edilemeyeceğini söyledi. Ravi der ki: “Ömer bu araziyi fakirlere, akrabalara, kölelere, Allah yolunda harcamalara ve yolculara bağışladı -Bir rivayette misafirlere de denmiştir-. Onun işlerini üzerine alanın ondan maruf üzere yemesinde veya bir dostuna yedirmesinde bir beis yoktur, yeter ki, malı kendine sermaye yapmasın.”
Ravi: İbnu Ömer
Kaynak: Buhari, Şurut 19, Vesaya 28, İman 33; Müslim, Vasiyyet 15, (1632); Ebu Davud, Vesaya 13, (2878); Tirmizi
Abdulhamid İbnu Abdillah (İbni Abdillah) İbni Ömer İbnil-Hattab (ra), Hz. Ömer’in sadaka (kıldığı arazinin vakfiyesini) bana istinsah ediverdi. Şöyle yazılıydı: “Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla. Bu, Allah’ın kulu Ömer’in Semğ (nam arazi) hakkında yazdığı (vakfiyename)dir.” Burada (Ravi Yahya İbnu Said) Hz. Ömer’le ilgili haberinde Nafi’in İbnu Ömer’den naklettiğinin benzerini anlattı ve: “Bir malı kendinin kılmaksızın” dedi. Yine o vakfiyenamede şu da vardı: “(Mütevellinin ihtiyacından sonra) onun mahsulünden her ne artarsa, bu, (sayılan diğer ödeme mahallerinden başka) dilenciler ve yoksullar içindir.” Devamla der ki: “Kıssayı aynen nakletti ve dedi ki: “Semğ’in velisi dilerse, oranın mahsulünden ödeyerek köle satın alıp, arazinin işlenmesinde kullanır. Bunu Muaykib yazdı, Abdullah İbnul-Erkam şahid oldu.” Bismillahirrahmanirrahim: Bu, Allah’ın kulu mü’minlerin emiri Ömer’in vasiyetidir. Eğer ona (Ömer’e) bir şey olursa (yani Ömer ölürse), Semğ, Sırma İbnu’l-Ekva ve orada(ki işleri yürütmek üzere) bulunan köle, Hayber’de bulunan yüz hisse ve orada bulunan köle, Vadi(l-Kura) da Muhammed (sa)’in bana taam olarak verdiği yüz (vask)ın idaresi, yaşadığı müddetçe Hafsa’ya aittir. (Hafsa’dan) sonra onun idaresi Hafsa’nın ailesinden re’y sahibi birine aittir, o şartla ki bu emval satılmaz, satın alınmaz. (Mütevelli, ihtiyaçtan artan mahsul) dilenci, muhtaç ve akrabalardan münasib gördüklerine infak eder. (Bu vakfın idaresini üzerine alan mütevellinin) bundan yemesinde, yedirmesinde veya o paradan köle satın almasında bir mahzur yoktur.”
Ravi: Yahya İbnu Said
Kaynak: Ebu Davud, Vesaya 13, (2879)