Benjamin Franklin, 17 Ocak 1706 yılında İngiliz kökenli ve 17 çocuklu bir ailenin 10. oğlu olarak Massa-chusetts’in Boston kentinde dünyaya gelmiş, Amerikalı mucit, yayımcı, yazar, filozof, bilim insanı ve politika adamıdır. Amerika Birleşik Devletlerinin kuruluşunda rol oynamış, Amerikan anayasasını hazırlayanlardan biri olmuştur.
Benjamin Franklin, yalnızca iki yıl okula gidebildi. Bir süre babasının sabun ve mum imalathanesinde çalıştıktan sonra, ağabeylerinden birinin basımevinde çıraklığa başladı. El yazısını değiştirerek yazdığı birtakım yazıları basılması için gizlice ağabeyinin oda kapısının altından atıyordu. Ağabeyi bunları kimin yazdığını anladığında aralarında kavga çıktı. Kendine iş aramak zorunda kalan 17 yaşındaki Franklin, Philadelphia’da bir basımevine girdi.
İyi bir usta olduğundan Pennsylvania valisi ona kendi basımevini kurma olanağı sağladı. Franklin baskı makinesi ve hurufat almak için İngiltere’ye gitti. Ne var ki, vali sözünde durmayınca Londra’da parasız kaldı. Ama çok geçmeden bir basımevinde iş bularak iki yıla yakın İngiltere’de kaldı. Philadelphia’ya döndüğünde basım işini sürdürdü. 1729 yılında, sıkıcı ve çok az sayıda okuyucusu olan bir gazeteyi satın alarak kısa zamanda bunu canlı, eğlendirici ve çok satılan bir yayına dönüştürdü. 1732-1757 yılları arasında dürüstlüğü, çalışkanlığı ve sağduyuyu öven özdeyişlerin yer aldığı bir almanak (Poor Richard’s Almanac) yayımladı.
Benjamin Franklin’in ilgi alanı çok genişti. Bir kitaplık, hastane, gönüllü itfaiye örgütü, kent temizliği ekibi, sigorta şirketi ve daha sonra Pennsylvania Üniversitesi’ne dönüşen Philadelphia Akademisi’ni kurdu. Geliştirdiği odun sobası 200 yıl kullanıldı. Bu arada birkaç yabancı dil ile birkaç müzik aleti çalmayı öğrenmek için de zaman buldu. Bilime büyük bir ilgi duyan Franklin, fırtınalı bir havada gökyüzünde şimşekler çakarken uçurtma uçurarak yaptığı deneyde, şimşeğin aslında bir elektrik akımı olduğunu kanıtladı. Bu deneyden sonra da paratoneri buldu. Pozitif, negatif, elektrik pili gibi elektrikle ilgili terimleri de ilk kez Benjamin Franklin kullanmıştır.
1753 yılında Kuzey Amerika’daki İngiliz kolonilerinin posta müdürü yardımcılığına atandıktan sonra hem etkin, hem de kârlı bir posta hizmetleri servisi kurdu. 1755 yılında, Fransızlar’a ve Yerliler’e karşı kuzeybatı cephesinin savunulmasında önemli bir görev üstlendi. 1757 yılında, Pennsylvania halkı ile Pennsylvania topraklarının en büyük bölümüne sahip Penn ailesi arasındaki çatışmayı çözümlemek için İngiltere’ye gönderildi. Bu görevi başarıyla yerine getirdi ve 1762 yılında Philadelphia’yâ geri döndü. İki yıl sonra, Amerikan kolonilerinden istenen vergiler konusunda İngiliz bakanlarla görüşmek üzere bir kez daha İngiltere’ye gitti. Savaşın kaçınılmaz olduğunu anlayınca, kolonilerdeki halka yardım etmek amacıyla Amerika’ya döndü. 1776 yılında koloniler İngiliz yönetiminden bağımsız yaşamaya karar verdiklerinde, Bağımsızlık Bildirgesi’nin yazılmasına yardım eden ve imzalayanlardan biri de Benjamin Franklin’di. Sonraki yıl Fransa’dan ekonomik ve askeri yardım isteyen delegeler arasında bulunan Franklin, Fransızlar’ın kolonilerin müttefiki olmalarını sağladı. Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın sonunda İngiltere ile barış görüşmelerine katıldı ve barış antlaşmasının hazırlanmasına katkıda bulundu. ABD’nin yönetim biçimini belirlemek üzere 1787 yılında toplanan Philadelphia Anayasa Kurultayı’nın üyelerinden biriydi. Benjamin Franklin, 17 Nisan 1790 yılında ABD’nin Pensilvanya eyaleti’ndeki Philadelphia şehrinde öldü.
Paratonerin icadı haberi için tıklayın!
Paratoner nedir, ne işe yarar ve kim bulmuştur?
Elektriğin tarihçesi haberi için tıklayın!