Alkmene; Eski Yunan mitolojisinde Mykene ve Tiryns Kralı Elektryon ile Anakso’nun kızları ve Perseus’un torunu olup Roma mitolojisindeki güçlü Herakles’in annesidir.
Mitolojik Yunan kahramanı Alkmene, amcası Alkaios’un kaza ile Elektryon’u öldüren oğlu Amphitryon ile evlenmeyi kabul etti; ancak, evlenmeden önce, ondan kardeşlerini öldüren Taphosluları cezalandırmasını istedi. Amphitryon onun bu dileğini yerine getirmek için Taphos Adası’na gidince Tanrı Zeus, Amphitryon kılığında Alkmene’nin koynuna girdi. Amphitryon savaştan dönünce aldatıldığını öğrendi ve Alkmene’yi yakmak istedi, ancak Zeus odun yığınının üzerine yağmur yağdırarak alevleri söndürdü. Alkmene bir gün arayla, önce Zeus‘tan Herakles’i, sonra da Amphitryon’dan İphikles’i doğurdu. Amhitryon, Herakles’in Zeus‘un çocuğu olduğunu bilmekle birlikte iki çocuğu da büyüttü. Alkmene, kocasının ölümünden sonra oğullarının izinden gitti. Herakles ile evlenerek ölümsüzlüğe kavuşunca Alkmene Atina’ya sığındı. Yaşamının son günlerini Thebai’de geçirdi. Öldüğünde Zeus onu Mutlular Adası’na (Girit) götürerek yeraltı yargıcı Rhadamantys ile evlendirdi. Alkmene Euripides’in Herakles’in Çocukları adlı tragedyasının ve Plautus’un Amphitryon adlı komedyasının başlıca kişisidir. Homeros, Tanrıça Hera’nın Alkmene’yi kıskanarak Zeus‘a kurduğu oyunu İlyada’da Ovidus, Herakles’in doğumuyla ilgili olaylar Metamorphoses‘de anlatır.