Bugün Tıp, Fizik, Kimya ve çeşitli endüstri alanlarında yararlanılan X ışınları modern fiziğin en önemli buluşlarından biridir. Almanya’nın Vürzburg Üniversitesi profesörlerinden Wilhelm Conrad Roentgen (Wilhelm Konrad Röntgen okunur) tarafından 1895 yılında bulunan X ışınları ‘Röntgen ışınları’ olarak da anılır.
1845 yılında Prusya’da doğan Konrad Röntgen Vürzburg üniversitesinin laboratuarında deneyler yaparken havasız bir tüp içinden yüksek voltajlı akım geçirdiği sırada X ışınlarının varlığını tüpün yanında bulunan baryumlu bir kâğıdın parıldamasından anlamış ve gözle görülmeyen bu ışınlara X ışınları adını vermiştir.
Röntgen (X) ışınları dalga uzunluğu en kısa olan ışınlardandır. Görülebilen ışığın dalga uzunluğu santimetrenin on milyonda biri kadar olduğu halde Röntgen ışınları santimetrenin iki milyarda biri kadardır. Röntgen ışınları, cam ve kurşun hariç, insan vücudu, tahta, kauçuk, plastik ve bir çok madenlerden kolayca geçebilme özelliğini gösterir. Fotoğraf filmlerine etki yapar. Genellikle Röntgen ışınları, ‘Yumuşak’ ve ‘Sert’ olmak üzere iki çeşittir. Yumuşak X ışınları, düşük voltajla elde edilen ışınlardır. Bunlar et ve deriden geçtiği halde kemik yapıdan geçemezler. Sert ışınlar ise daha yüksek voltajla elde edilen X ışınlarıdır. Madenlerden kolayca geçer. Endüstride kullanılan X ışınları sert ışınlar olup, 1,5 – 2 milyon voltluk elektrik akımı ile elde edilirler.
Röntgen ışınlarını elde etmek için iki şey gereklidir. Biri X ışınları tüpü, diğeri de yüksek voltajlı elektrik akımıdır. Havası boşaltılmış olan tüpte iki kutup bulunmaktadır. Negatif kutba KATOT, pozitif kutba ise ANOT adı verilir. Bu tüpten yüksek voltajlı elektrik akımı geçirildiği zaman katot ucu akkor haline gelerek elektron akımları yaymaya başlar. Bu elektron akımına katot ışınları adı verilir,
Bu ışınlar pozitif elektrik yüklü ANOT kutbu ucundaki Tungsten madeninden yapılmış hedefe çarpınca X ışınları yayılmaya başlar.
Röntgen ışınları ile vücutta bir organın iç yapı durumunu görmek (Radyoskopi) veya filmini çekebilmek (Radyografi)mümkün olmaktadır. Boylece iç organlarda birçok hastalıkları daha başlangıcında teşhis ederek tedavisine gitmek mümkün olmaktadır. Devamlı olarak Röntgen (X) ışınlarına maruz kalan vücut hücreleri öldürme hassası olduğundan X ışınları ile çalışanlar cam ve kurşundan yapılmış özel gömlekler giyerler. Hasta hücreleri tedavide kullanılan X ışınları sağlam hücrelere de zarar verebileceği için çok dikkat etmek gerekmektedir.