Yavuz at yemini artırır
* Görevini başarı ile yürüten kişi, bunun mükâfatım görür. Ödüllenince de görevini daha büyük bir çaba ile yapar.
* Görevini başarıyla yürüten kimse, bunun karşılığını bugün alamıyorsa bile birgün mutlaka çalışkanlığının mükafatını görür. Kıymeti bilinip ödüllendirilince de görevini daha büyük bir çaba ile yapar. Kendisine verilen işi hakkıyla yapan kişi, bunun karşılığını mutlaka alır; gücü daha çok artar.
* Görevlerinde veya yaptıklan işlerde başarılı olan kişiler halk arasında sevilir, sayılır ve ünlerini artırırlar. Herkesin itibar ve takdirini kazanarak çalışmalarının mükâfatını görürler. Herkes iş yaptırtmak için böyle kişileri arayıp bulur. Başarılı olduğu için durumunda sürekli bir gelişme ve refah bulunan kişiler için veya başarıyı teşvik amacıyla söylenir.
Yavuz hırsız, ev sahibini bastırır
* Edepsiz, arsız, ahlâksız, şarlatan, öyle kimseler vardır ki bunlar suç işlemekle kalmazlar, işledikleri suçu reddettikleri gibi, bir de bu suçu, zarar verdikleri kimseye yüklemeye ve onu susturmaya çalışırlar.
* Bazı kimseler suçlu olduğu halde kendilerini güçlü hissederler. Onları böyle düşünmeye sevkeden, kendi şarlatanlıkları ve edepsizlikleridir. Böyle kimseler zarar verdiği kişiyi susturmak bir yana, onu suçlu çıkarırlar. Kimi suçlular aynı zamanda serseri ve edebsiz de olurlar. İşledikleri suçlarını zarar verdikleri kimselere yüklemeye çalışırlar.
* Suçlu kişi, şarlatan ve edepsiz ise, zarar verdiği kimseyi susturur, dahası suçlu çıkarır.
* Şarlatan suçlu, zarar verdiği kişiyi bile suçlu çıkarır. Hırsızlık da toplum düzenini bozan davranışlardandır. Hırsız da toplumun suç saydığı bu davranışı yapandır. Her toplum kuralını çiğnemeye kalkanın benimsenmediği gibi, hırsızlar da benimsenmez. Onları doğru yola getirmek için değişik uygulamalar yapılır. Kimi uyarılır, kimi de toplumdan anndınlır. Hırsız gibi olanlar ise aramızda çok bulunur. Bunlar da istenen davranışlara aykın hareket ederler. Kimileri uyanlarla davranışlarını düzeltir, kimileri ise davranışlarım düzeltme yoluna gitmedikleri gibi, onlan uyaranları bile zor durumda bırakacak şekilde davranırlar.
Ne yavuz ol asıl ne yavaş ol basıl
* Sertlikten kaçın, ona buna saldırıp kimseyi ezme, yoksa seni kötü biçimde cezalandırırlar. Çok sessiz, uyuşuk, pısırık, korkak ve yumuşak da olma; yoksa seni hırpalayıp ezerler. İkisinin ortası bir yol izle.
* Cezaya çarpılacak ölçüde aşırı ve saldırgan olma. Ama herkes seni ezecek ölçüde yumuşakve miskin de olma. Hayatı düz bir çizgide geçirmek ve mutlu olabilmek için her türlü aşırılıktan ırak durmak gerekir.
* Taşkınlık da miskinlik de kişiye zarar getirir. Kişi, davranışlarında ölçülü olmasını bilmelidir. Her şeyin aşırısı mutlaka zarar getirir. Kimi aşırılıklar topluma, kimileri de kişinin kendisine zarar verir. Toplumun koyduğu kuralları aşan, taşkın davranışlarda bulunan kişiyi, toplum cezalandırır. Çünkü onun zararı, doğrudan topluma olur. Bunun yanında normal davranışların gerektirdiğinden daha yavaş hareket eden şaşkın, miskin kişiler ise, hakları başkaları tarafından çiğneneceği için, zararı bizzat kendileri göreceklerdir. Ama yerine göre ve ölçülü davranan kişiler toplumun kurallarını çiğnemeyecekleri gibi kendi haklarının da ellerinden alınmasına asla izin vermeyeceklerdir.
Yavuz at yemini, yavuz it ününü kendi artırır
Bir işte büyük çaba gösterip başarılı olan kişi, bunun mükâfatım görür. Ödüllenince de görevini daha büyük bir çaba ile yapar.
Kör bıçak ele yavuz, iş bilmeyen avrat dile yavuz
Körleşmiş bir bıçak işe yaramaz ama insanın elini keser; işini bilmeyen bir hanım da çok konuşmaktan, gevezelikten başka bir iş yapmaz.
Yavuz at, yemini kendi artırır
Bir işte büyük çaba gösterip başarılı olan kişi, bunun mükâfatım görür. Ödüllenince de görevini daha büyük bir çaba ile yapar.
Ceviz gölgesi yavuz gölgesi, söğüt gölgesi yiğit gölgesi
Ağaçların gölgeleri bile doğal özelliklerini yansıtır, koz, yani ceviz ağacının altında insan mutluluk duyar; söğüdün gölgesi, boylu poslu bir yiğidin güvenini kazanır.
Kesmez bıçak ele yavuz, iş bilmeyen avrat dile yavuz
Körleşmiş bir bıçak işe yaramaz ama insanın elini keser; işini bilmeyen bir hanım da çok konuşmaktan, gevezelikten başka bir iş yapmaz.
Yumuşak huylu atın tekmesi yavuz olur
Görünüş itibariyle ılımlı, uysal, kaba ve hırçın olmayan, kolay yola gelen insanlar genellikle çok sabırlı olurlar. Bunlar öyle olur olmaz şeye hemen öfkelenmezler, kızmazlar. Ancak kimi zaman öyle öfkelenip patlarlar ki yanlarında durulmaz. Kendilerinden hiç beklenilmeyen bu tepkinin tek sebebi, sabırlarının artık taşmış olmasıdır. Bu bakımdan bu gibi kimselerin yumuşak huylarına aldanıp da gereksiz yere üzerlerine gidilmemelidir.