Şahin ile deve avlanmaz
* Her işi yapmanın bir yöntemi vardır.
* Küçük şeyleri elde etmek için yeterli olan araç, büyük şeyleri elde etmek için yeterli olmaz. Bir amacı gerçekleştirmek için onu büyüklüğüne uygun araç kullanılmalı, boşa gayret sarf edilmemelidir.
Alma el kızının ahını, gökten indirir şahini
Özellikle sevgi ve sadakatte el kızı ile gönül eğlendirip onun ahını alan kişi, hiç beklemediği bir yerden belasını bulur.
Şahin sinek avlamaz
* Yüce amaçlar peşinde koşan ve kendini ona lâyık gören kimseler küçük, önemsiz, değersiz şeylerin ardına düşüp de vakit geçirmezler.
* Nitelikli, onurlu kimseler bayağı işlerle uğraşmaz ve küçük çıkarların peşinden koşmazlar.
Şahin küçük et yer, deve büyük ot yer
* İnsanlar fiziki görünüşlerine göre değil, yaradılış özelliklerine göre davranırlar. Görünüşü küçük olan kişi, her zaman güçsüz olarak görülmemelidir.
* Kişi, görünüşüne göre değil, yaradılış özelliğine ve yeteneğine göre iş yapar.
Şahin küçüktür, ama koca turnayı havadan indirir
Küçük olmak, güçsüz olmak anlamına gelmez. Kendisinden büyük olandan daha güçlü nice küçükler vardır.
Şahin küçük ama payını ele vermez
Fiziksel olarak küçük olmak güçsüz olmak demek değildir. Kendilerinden büyük olandan daha güçlü olan küçük canlılar da vardır.
Alacağına şahin, vereceğine karga
Alacaklı olduğu kişiden borcunu alırken bütün gücünü kullanan, acımasız ve sert davranan, kimsede parasını bırakmayan; verirken ise bin bir güçlük çıkaran, vereceğini geciktirmek için elinden geleni yapan kimse için kullanılır.
Karganı yavrusu şahin olmaz
Her yavrunun özellikleri, az da olsa anne veya babasına benzer. Genel olarak bakıldığında kötü ailelerden iyi çocuklar olmaz.
Deve büyük, ot yer; şahin küçük, et yer
İnsanlar fiziki görünüşlerine göre değil, yaradılış özelliklerine göre davranırlar. Görünüşü küçük olan kişi, her zaman güçsüz olarak görülmemelidir.
Kuzguna yavrusu şahin görünür
İnsan kendi yavrusunu, kendi yaptığı bir şeyi nasıl olursa olsun çok güzel, kusursuz görür. O şey, başkaları tarafından çirkin bulunsa bile, o kişi için çok güzeldir, kusursuzdur.
Şahin gözünü ette açmış; karga gözünü bokta açmış
Çocuk aileden ne görürse, nasıl yetiştirilirse büyüdüğünde, ailede gördüğü ve öğrendiği şeyleri yapar. Bu bir ömür sürer gider.
Aslan yatağından, şahin oturağından belli olur
Bir insanın kişiliği, oturup yattığı yerin temizliğinden, düzeninden anlaşılır. İnsanların kişilikleri ile sürekli bulundukları yerler arasında ilişki kurmak mümkündür.
Kargaya yavrusu şahin görünür
İnsan kendi yavrusunu, kendi yaptığı bir şeyi nasıl olursa olsun çok güzel, kusursuz görür. O şey, başkaları tarafından çirkin bulunsa bile, o kişi için çok güzeldir, kusursuzdur.
Deve çölde, şahin kolda gezer
İnsanların ve diğer canlıların hayatlarını sürdürdükleri yeri, bulundukları ortamı yaptıkları işler ve sahip olduğu nitelikler belirler.
Her kuşa şahin olma
Her kişiye üstünlük taslamak, güç gösterisi yapmak doğru değildir. Aksine davranan bir gün mutlaka daha üstün veya güçlü biriyle karşılaşır. O zaman yenilmekten ve zarara uğramaktan kurtulamaz, yaptıklarına pişman bile olabilir. Bu nedenle kişi kendini üstün ve güçlü görmemeli, bulunduğu ortamda haddini bilerek davranmalıdır.