Tilki tilkiliğini bildirinceye kadar post elden gider
* İşlemediği hâlde suçlu görülen kimse, suçsuz olduğunu kanıtlayıncaya kadar yeterince ceza çeker.
* Kurnaz ve düzenbaz kimse, sahasında ne kadar hünerli olduğunu gösterinceye kadar, kendisinden daha hilekâr birinin tuzağına düşer.
Söyleme dostuna oda söyler dostuna, bir gün olur kül basarlar postuna
İki kişinin bildiği sır olmaktan çıkar. İnsan aleyhine kullanılabilecek sırrını en güvendiğine bile söylememelidir. Gün gelir o kişi sırrı başkasıyla paylaşır, hatta tehdit ve şantaj için bile söylediğiniz sırrınız size karşı silah olarak kullanılır.
Kasap sevdiği postu yerden yere vurur
* Kişi kendisine yakın hissettiği, sevdiği dost veya akrabasına karşı açık sözlü davranır. Onların iyiliği için, hatalarını yüzüne söyler. Bazen sert bazen de kırıcı konuşabilir.
* Kendisinde bir yetenek görülen kimsenin üzerinde daha çok durulur. Onun iyi yetişmesi için sıkı bir eğitim ve çalışma uygulanır.
* İnsan sevdiği,değer verdiği kişilere karşı samimiyet ve sorumluluk duygusundan ötürü fazlasıyla eleştirel davranabilir.Bu onu kıracak olsa bile hatalarını söylemekten çekinmez.
İt derisinden post olmaz
* Ahlâksız, bayağı ve değersiz kimseler bir göreve veya mevkiye gelip önemi büyük, yüce bir amaç için hizmet yapamazlar.
* Aşağılık kimse, ya da şey, yüce ve temiz bir amaca hizmet edemez.
* Yaratılışı gereği aşağılık olan kimse, yüce bir amaca hizmet edemez. Gerek arkadaşlarına, gerekse inanılan amaca – kendi basit çıkarları için – ihanet eder. Bayağı, adi malzeme ilede kaliteli, güzel şeyler yapılamaz.
Güvenme dostuna saman doldurur postuna
* Dost sandığı birtakım kimseler, çıkarları söz konusu olduğunda sana kolaylıkla kötülük edebilirler. Üstelik bunu, senin onlara duyduğun güvenden yararlanarak yaparlar. Bu bakımdan herkesi dost sanma ve onlara inanma.
* Dost bildiğin herkese inanma. Dost sandığın öyle kimseler olur ki, kendilerine karşı olan güvenden yararlanarak sana daha kolaylıkla büyük kötülükler yaparlar.
* Kişiler çok güvendiği dostlarını her şekilde denemelidir. İyi dost ticarette ve yolda belli olur, bu unutulmamalı, dosta güvenmeden önce belli kriterlerde test edilmelidir. Yoksa dost olarak güvenilen kimse arkamızdan kuyu kazar, bizi avlar.
Domuzdan post gavurdan dost olmaz
Domuz denen hayvanın her şeyi, İslam dinine göre pistir; dışkıdan farksızdır, temizlenemez. Böyle bir hayvanın derisi üzerinde ne namaz kılınabilir, ne de oturulabilir. Eski düşman da buna benzer. Ne denli yakınlık gösterirse göstersin, inanmayınız, dost olmayınız, dost görünüp her an sizi sırtınızdan vurabilir.
Domuz derisi post olmaz, eski düşman dost olmaz
* İslâm dinine göre domuzun her şeyi pistir. Eti haramdır, beslenmesi yasaktır. Bu nedenle onun derisi de kullanılamaz. Üstünde namaz kılınamadığı gibi oturulamaz da. Eski düşman da domuz derisi gibidir. Ne kadar iyi niyet beslerse beslesin, yakınlık gösterirse göstersin ona güvenilemez; dostluğuna inanılamaz. Hiç ummadığımız bir zamanda bize kötülük yapabilir. Çünkü kolay kolay düşmanlık duyguları silinmez.
* Domuzun herşeyi, islam dinine göre pistir; dışkıdan farksızdır; temizlenemez. Böyle bir hayvanın derisi üzerinde ne namaz kılınabilir, nede oturulabilir. Eski düşmanda buna benzer. Nedenli yakınlık gösterirse göstersiz, dost olmaz.
Deme dostuna, der dostuna. Bir gün olur tuz basarlar postuna
İki kişinin bildiği sır değildir. İnsan aleyhine kullanılabilecek sırrını en güvendiğine bile söylememelidir. Gün gelir o kişi sırrı başkasıyla paylaşır, hatta tehdit ve şantaj için bile söylediğiniz sırrınız size karşı silah olarak kullanılır.
Bir koyundan iki post olmaz
* Bir iş, nesne ya da insandan temin edilecek faydanın bir ölçüsü, bir sınır vardır. Alınabilecek alındıktan sonra, onlardan bir kez daha verim istemek, onları bu konuda zorlamak doğru değildir, boşuna emek harcamaktır. Bu davranışın devamı insanı yanlış bir yola götürüp zarara sokabilir.
* Bir insanın yapabileceği fedakarlık, yardım ve destek sınırlıdır. Bir kimse kendi imkanlarını zorlayarak elinden geleni yapmış ise, dolambaçlı yollarla aynı insandan tekrar fedakarlık istemek boşuna emek harcamaktır.
* Birinden , gücünün yetmediği bir özveriyi beklememek gerekir.
* Bir insanın verebileceği bir kapasite vardır. Ondan o kadar yararlanabilir. Daha fazlasını istemek hayalcilik olur.
Tilki tilkiliğini ispat edinceye kadar, post elden gider
* Suçlu olmadığı halde, suçlu sanılan kişi suçsuzluğunu anlatıncaya kadar yeterince ceza çeker.
* Kurnaz ve düzenbaz kimse, sahasında ne kadar hünerli olduğunu gösterinceye kadar, kendisinden daha hilekâr birinin tuzağına düşer.
Aslan postunda, gönül dostunda
Canlı, cansız her şeyin yakıştığı bir durum vardır. İnsan onları bu durumda görmek ister.
İnanma dostuna, saman doldurur postuna
Dost sandığın birtakım kimseler, çıkarları söz konusu olduğunda sana kolaylıkla kötülük edebilirler. Üstelik bunu, senin onlara duyduğun güvenden yararlanarak yaparlar. Bu bakımdan herkesi dost sanma ve onlara inanma.
Bir postum var atarım, nerede olsam yatarım
Tek başına yaşayan, sorumlulukları fazla olmayan kimse davranışlarında ve hareketlerinde rahat olur. Üzerinde bir sorumluluk hissetmediği için de anlık kararlarla günlerini geçirebilir.
Arslan postunda, gönül dostunda
Canlı, cansız her şeyin yakıştığı bir durum vardır. İnsan onları bu durumda görmek ister.
Kurdu bekçi yapan koyunlar, postu kaybedince ağlamamalıdır
Bir şeyin zarar görmemesi ya da tamamen yok olmaması için, ona zarar vereceği belli olan kişilere teslim edilmemelidir. Kendisine güvenilmeyecek birine bir şey bırakmak, emanet etmek akıllıca değildir. Kaygı çekmemek, zarar görmemek için emanet güvenilir ellere teslim edilmelidir. Düşüncesizlik edip zarara uğrayanların üzülmesi anlamsızdır.
İki aslan bir posta sığmaz
Bir yönetimde iki baş olmaz. Olursa anlaşmazlık çıkar ve biri diğerini ortadan kaldırır.