Zenginin malı, züğürdün çenesini yorar
* Züğürtler, zenginlerin malları üzerine konuşur, dururlar. Bu konuşma, onların çenesini yormaktan başka bir işe yaramaz.
* Yoksul, züğürt kimseler, zenginlerin malları üzerine konuşmayı pek severler. Bu konuşma onların çenesini yormaktan başka bir işe yaramaz. Yoksulluk çeken kişiler, varlıklı kimselerin servetlerini dedikodu konusu yaparlar. Bu atasözü, birinin zenginliğinden çok söz etmenin gereksizliğini belirtmek için söylenir.
Zenginin horozu bile yumurtlar
* Paralı kişi, kısır sanılan işlerden bile kâr sağlama yolunu bulur.
* Varlıklı kişi, parası sayesinde olanaksız gibi görünen işleri bile gerçekleştirir. Kısır girişim olarak değerlendirilen işten bile kazanç sağlamanın yolunu bulur.
* Varlıklı ve iş bilen bir kişi, en olmayacak işlerden bile kar sağlama peşinde koşar ve bunda da başarılı olur. Zengin her türlü kazanç sağlar.
Zenginin basması ipekli görünür
* Zengin kişilerin giydikleri, yedikleri en pahalısından seçilmiş zannedilir.
* Zengin ne giyse, ne yese, ne yapsa en pahalısını yeğlemiş sanılır. Varlıklı kimseler basit de giyinmiş olsalar, herkes onu pahalı bir mal gibi görür. Zengin olduğu için pahalı aldığı düşüncesi oluşur.
Zengine bir kıvılcım, güzele bir sivilce yetermiş
İkili ilişkilerde zenginlik ve güzellik değil kişilik önemlidir. Zenginlik ve güzellik her an yok olabilir.
Zengin kesesini, züğürt dizini döver
* Maddi durumu çok iyi kişiler her zaman parası ile övünür. Züğürt ise arzuladığı iş parası olmadığından yapamayacağı için üzülür. Istırap ve sıkıntı çeker.
* Bir işi yapmak gerektiği zaman, zengin işte para diye kesesini döver. Züğürt ise, yapmak istediği işi parasızlık yüzünden yapamayacağı için dizini döver.
* Zengin her zaman parası ile övünür. Züğürt ise arzuladığı işi parası olmadığından yapamayacağı için üzülür, dertlenir. Zengin işini parası ile yaptırır. Züğürt ise, parasızlıktan dizini döver.
Zengin dağlar aşar, olmayan yolda şaşar
* Varlıklı kişi, parasının ve itibarının çokluğu ile olmayacak işlerini bile kolaylıkla görür. Fakir ise parası olmadığı için en olacak işini bile bitiremez.
* Herhangi bir konuda bilgili ve erdemli insanlara danışarak bir problemi aşmak yerine kendi bildiğimiz gibi yapmak bizi yolda bırakır. Tıpkı parası olupta danışmadan harcayan insanlar gibi. Yatırım yapmaksızın harcama bir süre sonra son bulur ve kişi yarı yolda kalır. Her daim bir bilene sorarak işlerimizi yürütmeliyiz.
Zengin arabasını dağdan aşırır, züğürt düz ovada yolunu şaşırır
Varlıklı kişi, parasının ve itibarının çokluğu ile olmayacak işlerini bile kolaylıkla görür. Fakir ise parası olmadığı için en olacak işini bile bitiremez.
* Zengin, para gücüyle en zor işleri başarır. Züğürt, parasızlık yüzünden, en kolay işi başaramaz.
* Varlıklı, zengin kimse, para gücüyle en zor işleri başarır. Züğürt ise, parasızlık yüzünden, en kolay işi bile başaramaz, şaşırır kalır. Zengin kimse, para gücüyle en zor işlerin bile üstesinden gelir. Züğürt ise en basit işleri bile parasızlık yüzünden başaramaz.
Rağbet güzel ile zenginedir
* Güzel ve zengin olan kimseler her zaman ilgi görürler. El üstünde tutulurlar.
* İnsanlar, elle tutulan, gözle görülen şeylere daha çok değer verirler. İnsanları cezbeden, onları hemen etkilene güzellik ve zenginlik dünya hayatının da süsüdür. Hayatı asıl anlamlı kılan iç zenginliği, ahlak güzelliği çoğu insanın görmediği yada bilmediği erdemlerdir. Bundan dolayı insanların çoğu güzeller ile parası bol olanları her zaman el üstünde tutarlar.
Malını yemesini bilmeyen zengin her gün züğürttür
* Züğürt kimse parası olmadığı için zorluk içindedir. Parasını yiyemeyen kimseler ise paraları olduğu halde bu yokluğu çekenlerdir.
* Kimi insanlar çalışarak para kazanmasını, servet yapmasını çok iyi bilirler. Ancak bu kazandıklarını kullanmasını ve huzur içinde yaşamını zenginleştirmek için bunlardan yararlanmasını bir türlü bilemezler ve beceremezler.
Anan güzel idi, hani yeri, baban zengin idi, hani evi
* Hayatta hiçbir duruma güvenilmez, kalıcı gözüyle bakılmaz. Bizim olan hiçbir şey, sürekli olarak elimizde kalmaz. Gençliğinde güzel olanlar, yaşlandıkça güzelliklerini yitirirler. Zenginlik içinde olanlar, gün gelir, evlerinden bile olabilirler.
* Hiçbir duruma güvenilmez. Bizim olan hiçbir şey, sürekli olarak elimizde kalmaz. Genç iken güzel olanlar, yaşlandıkça güzelliklerini yitirirler. Önce zengin olanlar, gün gelir, evlerinden olurlar.
Oğlanın şaşkını, babasının zenginliğini metheder
Toplumsal açıdan fazla değeri olmayan, sıradan, eğitimsiz, görgüsüz, cahil kişiler çevresindeki dost ve akrabalarının değerli özellikleriyle övünmeye, kendine bir pay çıkarmaya çalışırlar. Bu durum onları daha da basitleştirir. Kişi kendi yaptığı güzel şeylerle gündeme gelmelidir ki bir anlamı olsun.
Zenginin azgını, kürk giyer yaz günü
Paranın çokluğu, bazı insanların gösteriş, savurganlık ve israflar yapmasına, boş yere harcama yapmasına sebep olur.
Zenginin gönlü oluncaya kadar, fakirin canı çıkar
Bazı zengin kişiler çevresindeki yoksul kişilerin halinden anlamazlar. Zorunlu ihtiyaçlarını karşılama konusunda duyarlı olmazlar, bir şey istenildiğinde vermezler veya yerine getirmezler. Zenginin vermeye veya bir işi yapmaya gönlü olduğunda da yoksul açısından iş işten geçmiş olur, bu iyiliğin pek bir anlamı olmaz.
Zengin helvasını baldan pişirir, züğürt derman için pekmez bulamaz
Zengin ve varlıklı insanlar bolluk, bereket içinde yaşarlar, yedikleri önünde yemedikleri arkasındadır. En pahalı ürünler elinin altındadır. Yoksul ve fakir kişiler ise en temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorluk ve sıkıntı yaşarlar. İlaç için dahi en ucuz yiyeceği alamaz.
Zenginin gönlü oluncaya dek züğürdün canı çıkar
Bazı zengin kişilerin başkalarına karşı eli çok sıkıdır. Zenginin vermeye veya bir işi yapmaya gönlü olduğunda da yoksul açısından iş işten geçmiş olur, bu iyiliğin pek bir anlamı olmaz.
Zengin giyerse ”Sağlıcakla.”, fakir giyerse ”Nereden buldu ki!” derler
Zenginlik ve bolluk içinde yaşayanların şık ve gösterişli giysiler giymesi normal karşılanır. Fakirin yeni ve şık giysiler giymesi yadırganır, çok görülür.
Zengin silkinse fakir bay olur
Zengin, kazancının küçük bir kısmını fakire verse fakir gururlanır, zenginleşmiş gibi olur.
Zenginin sermayesi kasasında, âlimin sermayesi kafasında
Varlıklı, zengin kişinin zenginliği parasıdır, her işini parayla kolayca yaptırır; bilgin kişinin zenginliği ise kafasındaki bilgisidir, düşüncesidir.
Zengin adam, elindeki kendine yeten adamdır
İnsanın elindekilerle yetinebilmesi erdemdir. Açgözlü insanlar ellerine ne kadar mal, mülk geçse de bununla yetinmezler, hep daha fazla olsun diye çabalarlar. Ancak imkanları kısıtlı olsa bile kanaatkar davranan, ayağını yorganına göre uzatan kişinin gönül zenginliği, iç huzuru daha fazladır.
Zenginin tavuğu iki sarılı yumurtlar
Zengin kişi, çok verimsiz gibi görünen işlerden bile kazanç elde etme yolunu bulur.
Zengine dokun geç, züğürtten sakın da geç
Zengin insanlarla yakınlık kurmak faydalıdır, ondan faydalı bilgiler veya mal alabilirsin. Tembel ve işsiz kişiler ise çevresindeki kişilere maddi-manevi yük olurlar. Yoksul ve fakirlerle yakınlık kurarsan türlü türlü dert dinler, belki de borç vermek zorunda kalabilirsin.
Zenginin ayıbı, fukaranın hastalığı meydana çıkmaz
Zengin ve varlıklı kişi, hemen her türlü ayıbını parasının gücüyle kapatmasını bilir. Fakir biri ise tedavi için parası olmadığından hastaneye gidemez, hastalığının ne olduğu anlaşılamaz.
Zengin ateş dökecek olsa fukara götünü saksı eder
* Zengin ve varlıklı biri iş yapmaya niyetlense, fakir o yorulmasın diye hemen o işi üstlenip yapmaya atılır.
* Zenginin beğenmeyip çöpe attığı bir şeyi fakir çok değerli bir şey bulmuş gibi kapar.
Zenginin iki dünyası da mamurdur
Zengin ve varlıklı kişi, bu dünyada gönlünce yaşar, sıkıntılarının çoğunu parası ile kolayca aşar. İbadet sayılan, yoksullara, hayır işlerine yardımlarıyla da öbür dünya rahatını sağlar. Sevap kazanması da kolay olur.
Fukaranın tavuğu, zenginin atı kıymetlidir
Yoksul kimse ancak tavuk edinebilir ve onun yumurtasını satarak kazanç elde edebilir. Bu bakımdan tavuğu çok kıymetlidir. Zengin kimse de maddi durumundan dolayı, hayatını kolaylaştırdığı için at alabilir. At da bu açıdan zengin için kıymetlidir. Herkesin kendine göre çok değerli kabul ettiği şeyler olabilir.