Elektrik çarpması durumunda neler yapılmalıdır? Elektrik çarpması durumunda İlk yardım ve müdahale nasıl olmalıdır? Elektrik çarpmasından korunmak için önlemler.
Vücudun elektrik akımıyla karşılaşmasına genellikle elektrik çarpması nilir ve bu tehlikeli bir kazadır. Alçak ya da yüksek voltaj kaynağından veya yıldırımdan gelen elektrik akımı insan vücudundan geçtiğinde giriş ve kış noktalarında yaralar meydana getirebilir. Elektrik akımı kalp kasının titremesine ya da kalbin tümüyle durmasına yol açabilir, solunum durması da görülebilir.
Elektrik çarpan kişide genel boğulma belirtileri ortaya çıkar, solunum durma kertesine gelir, kazaya uğrayanın yüzü kül rengi olur.
Kazaya uğrayan kişiye elektrik kaynağı ile ilişkisi kesilmeden dokunmayınız. Çünkü, elektrik sizi de çarpabilir.
Kazaya uğrayan kişiye yaklaşım ve ilkyardım, olayın alçak ya da yüksek voltajlı yerde geçmesine göre iki türlü olmalıdır.
Düşük voltajlı kazalarda:
Önce, kazaya uğrayan kişinin elektrik akımıyla ilişkisi kesilmelidir. Elektrik akımını düğmeden, sigortadan ya da şalterden hemen kesme olanağı yoksa, kazazedeyi elektrik akımını aldığı noktadan ayırmak gerekir. Kazaya uğrayan kişiyi sizin ayaklarınızda kuru ve özellikle altı lastik bir ayakkabı olmak koşuluyla, yine iletken olmayan kuru bir kumaşla tutup çekmeniz uygun olur. Bu arada çevrenin ıslak olmamasına dikkat ediniz, çünkü su en tehlikeli bir iletkendir. Kazaya uğrayan kişinin tenini tutarsanız, vücudundaki elektrik akımı kolaylıkla size de geçer.
Eğer kazaya uğrayan kişinin üzerinde elektrik akımı taşıyan kablo varsa, bunu plastik bir sopa, lastik bir paspas, gazete kağıdından bir rulo gibi yalıtkan olan, yani elektrik akımı iletmeyen bir cisimle kaldırabilirsiniz. Ya da kazaya uğrayan kişinin boynuna bir halat atarak onu çekip kablodan kurtarabilirsiniz.
Bütün bunlar olanaksız ise ve kazaya uğrayan kişiyi mutlaka elektrik kaynağından çekmek durumundaysanız, elbisenin bol bir yerinden tutarak, tenine dokunmamaya özen göstererek hızla çekiniz.
Bundan sonra ilkyardıma başlarken yapabilecekleriniz şunlardır:
– Solunum ve kalp atışları durmuşsa, tekniğine uygun biçimde yapay (suni) solunum uygulayınız, ya da bunu iyi bilen birine yaptırınız.
– Kazaya uğrayan kişi baygın, fakat normal biçimde soluk alıyorsa, kendisini iyileştirme durumuna getiriniz.
_ Hastanın vücudunda akımın girip çıktığı yerlerde iki yanık ya da yara olup olmadığını araştırınız. Varsa yanık bölgelerini soğuk musluk suyu altında 10 dakika kadar tutarak soğutunuz.
_ Yanık yerleri gazlı bezle, yoksa temiz bir bezle kapatarak en çabuk biçimde bir sağlık merkezine götürünüz.
Yüksek voltajlı kazalarda:
Yüksek voltajlı elektrik akımı taşıyan hatlara dokunmak çoğunlukla hemen ölümle sonuçlanır. Vücutta genellikle ağır yanıklar oluşur ve elektrik akımının neden olduğu ani kas spazmı kişiyi kontak noktasından uzağa fırlatabilir.
Kazaya uğrayan kişi, hala akımla temas halindeyse ya da kontak noktasına 18 metreden yakınsa, yetkililer tarafından akım kesilinceye kadar kesinlikle yanına yanaşmaya ve kurtarmaya kalkışmayınız. Çünkü, elektrik akımı ark yaparak başka yerlere atlayabilir. Bu durumda tahta ya da elbise gibi iletken olmayan maddeler de koruma sağlamaz.
Yapılacak iş, hemen polise haber vermek, çevredekileri akım merkezinden uzaklaştırmaktır. Tehlike kalmadığı yetkililerce bildirildikten sonra hastaya yukarıda belirtildiği biçimde ilkyardım uygulanır ve hemen hastaneye kaldırılır.