Züğürtlük zadeliği bozar
* Zengin, varlıklı ve soylu kimseler yoksullaşıp parasız pulsuz kalınca zamanla soyluluklarını da, itibarlarını da yitirirler.
* Hayatı belli bir çizginin üzerinde götüren ve çevresinden sürekli saygı gören soylu kimse yoksullaşınca, asilliğini unutur. Yoksulluk, nice değerleri yere çarpar, ufalar. Zengin, varlıklı ve soylu kimseler yoksullaşıp parasız pulsuz kalınca zamanla soyluluklarını da yitirirler.
* Soylu kimseler yoksullaşınca, soylulukları unutulur. Gerçekte, duygu ve düşüncede üstünlük olan soyluluk, halkımız arasında, genelde parasal üstünlük olarak kullanılmaktadır. Bu anlayıştan kaynaklanan bu söze göre, zenginlerin soylu kabul edilmeleri, soylu gibi davranmaları, zenginlikleriyle orantılı olmaktadır. Zenginliği elinden giden, yoksullaşan kişilerin toplumda eski değerlerini yitirdikleri, böyle kişilerin de yoksullaştıklarında soylu davranışlarını unuttukları anlatılmaktadır. Oysa bu sözler tamamen doğru olarak görülmemelidir. Zenginler arasında soysuzlar olabileceği gibi yoksullar arasında da soyluların olabileceği unutulmamalıdır.
Züğürt olup düşünmektense, uyuz olup kaşınmak yeğdir
* Uyuz olup kaşınmak, insanı çok rahatsız eder. Ama züğürtlük dolayısıyla “ne yapacağım” diye düşünmek, daha çok rahatsız eder.
* Hastalığın mı yoksa yoksulluğun mu daha kötü olduğuna karar vermek bir hayli zordur. Her ikisi de insan için birer yıkımdır. Yoksulluk, hastalıktan daha çok sıkıntı veren bir durumdur. Çünkü parasızlık insanı hastalıktan daha beter sıkıntılara sokar.
* Yoksulluk, insanı uyuz olmaktan daha çok rahatsız eder.
Zengin kesesini, züğürt dizini döver
* Maddi durumu çok iyi kişiler her zaman parası ile övünür. Züğürt ise arzuladığı iş parası olmadığından yapamayacağı için üzülür. Istırap ve sıkıntı çeker.
* Bir işi yapmak gerektiği zaman, zengin işte para diye kesesini döver. Züğürt ise, yapmak istediği işi parasızlık yüzünden yapamayacağı için dizini döver.
* Zengin her zaman parası ile övünür. Züğürt ise arzuladığı işi parası olmadığından yapamayacağı için üzülür, dertlenir. Zengin işini parası ile yaptırır. Züğürt ise, parasızlıktan dizini döver.
Zengin arabasını dağdan aşırır, züğürt düz ovada yolunu şaşırır
* Varlıklı kişi, parasının ve itibarının çokluğu ile olmayacak işlerini bile kolaylıkla görür. Fakir ise parası olmadığı için en olacak işini bile bitiremez.
* Zengin, para gücüyle en zor işleri başarır. Züğürt, parasızlık yüzünden, en kolay işi başaramaz.
* Varlıklı, zengin kimse, para gücüyle en zor işleri başarır. Züğürt ise, parasızlık yüzünden, en kolay işi bile başaramaz, şaşırır kalır. Zengin kimse, para gücüyle en zor işlerin bile üstesinden gelir. Züğürt ise en basit işleri bile parasızlık yüzünden başaramaz.
Malını yemesini bilmeyen zengin her gün züğürttür
* Züğürt kimse parası olmadığı için zorluk içindedir. Parasını yiyemeyen kimseler ise paraları olduğu halde bu yokluğu çekenlerdir.
* Kimi insanlar çalışarak para kazanmasını, servet yapmasını çok iyi bilirler. Ancak bu kazandıklarını kullanmasını ve huzur içinde yaşamını zenginleştirmek için bunlardan yararlanmasını bir türlü bilemezler ve beceremezler.
Zenginin malı, züğürdün çenesini yorar
Züğürtler (yoksullar), zenginlerin malları üzerine konuşur, dururlar. Bu konuşma, onların çenesini yormaktan başka bir işe yaramaz. Bu nedenle, birinin zenginliğinden söz etmenin hiç faydası ve gereği yoktur. Günümüzde, özellikle sosyetik isimlerin günlük hayatları ve yaşam tarzları ile ilgili yapılan programlar için bu deyim gayet uygundur.
Tüccar züğürtleyince eski defterleri karıştırır
* Varlığını, gücünü ve gençliğini kaybeden kişiler, geçmişteki güzel günlerini anarak mutlu olmaya çalışırlar.
* Tüccar her şeyini kaybedince, belki birilerinde alacağım kalmıştır diye eski defterlerini gözden geçirir.
Zengin helvasını baldan pişirir, züğürt derman için pekmez bulamaz
Zengin ve varlıklı insanlar bolluk, bereket içinde yaşarlar, yedikleri önünde yemedikleri arkasındadır. En pahalı ürünler elinin altındadır. Yoksul ve fakir kişiler ise en temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorluk ve sıkıntı yaşarlar. İlaç için dahi en ucuz yiyeceği alamaz.
Zenginin gönlü oluncaya dek züğürdün canı çıkar
Bazı zengin kişilerin başkalarına karşı eli çok sıkıdır. Zenginin vermeye veya bir işi yapmaya gönlü olduğunda da yoksul açısından iş işten geçmiş olur, bu iyiliğin pek bir anlamı olmaz.
İnsanın kötüsü olmaz, meğer ki züğürt ola
İnsanlar kötü karakterli olarak dünyaya gelmezler. Onları doğruluktan uzaklaştıran, kötülüğe ve suç işlemeye zorlayan yoksulluktur.
Tüccar züğürtleyince geçmiş defterleri yoklar
* Varlığını, gücünü ve gençliğini kaybeden kişiler, geçmişteki güzel günlerini anarak mutlu olmaya çalışırlar.
* Tüccar her şeyini kaybedince, belki birilerinde alacağım kalmıştır diye eski defterlerini gözden geçirir.
Züğürt bezirgân, eski defterleri karıştırır
Varlığını, gücünü ve gençliğini kaybeden kişiler, geçmişteki güzel günlerini anarak mutlu olmaya çalışırlar.
Züğürtlük soyluluğu bozar
Zengin, varlıklı ve soylu kimseler yoksullaşıp parasız pulsuz kalınca zamanla soyluluklarını da, itibarlarını da yitirirler.
Züğürtleyen bezirgân eski defterleri yoklar
Varlığını, gücünü ve gençliğini kaybeden kişiler, geçmişteki güzel günlerini anarak mutlu olmaya çalışırlar.
Zengine dokun geç, züğürtten sakın da geç
Zengin insanlarla yakınlık kurmak faydalıdır, ondan faydalı bilgiler veya mal alabilirsin. Tembel ve işsiz kişiler ise çevresindeki kişilere maddi-manevi yük olurlar. Yoksul ve fakirlerle yakınlık kurarsan türlü türlü dert dinler, belki de borç vermek zorunda kalabilirsin.
Rüya ile hülya olmasa, züğürtlerin canı çıkar
Yoksul kimse sahip olmak istediği şeyleri hayalinde yaşatır ve türlü düşler kurar. Böylece onların yokluğuna katlanır, kendini teselli eder.
Yad elde beylik sürmeden, yurtta züğürt gezme yeğdir
Yerini, yurdunu bırakıp gurbet ellere gitmiş bir insan, ne kadar varlık içinde bir yaşam sürüyor olsa da doğup büyüdüğü yeri arar, özlemini çeker.
Züğürtlüğün adını, zariflik koymuşlar
Bazı parasız ve yoksul kişiler mecburen kendilerine özgü tutum ve davranışlar geliştirirler, bu yaşantılarından övgüyle söz ederler. Böyle kişilere karşı tepki amacıyla söylenmiş bir sözdür.
Zengin ile ilgili cümleler
Zengin ile ilgili atasözleri ve anlamları