Mutlak: herhangi bir kayda tâbî olmayan, bir şeye bağlı bulunmayan, kayıtsız, şartsız, varolmak için başka bir varlığa ihtiyacı olmayan, kendi başına varolan, varlık sebebini kendi bünyesinde taşıyan, serbest, müstakil, kesin, mükemmel, kâmil varlık gibi anlamlara gelmektedir. Diğer bir ifade ile Mutlak; bir lafızdır ki kapsam, kuşatma, tayin ve tahsise delalet eden bir şeye bitişik olmayıp yalnız kendi cinsindeki fertleri ve durumları içine alır ve bu konuda da genellik ifade eder. Mutlakın zıddı mukayyed’dir. Mukayyed; sayı göz önünde bulundurulmaksızın herhangi bir kayda bağlı olan lafızdır.
Allahü teâlâ Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki: “… Köle âzâd etmektir.” (Beled sûresi: 13) (Âyet-i kerîmedeki “köle” sözü mutlaktır. Çünkü müslim veya gayr-i müslim, teklik veya çokluk gibi herhangi bir şey ile kaydlanmamıştır. Yeminini bozan kimsenin keffârete gücü yetiyorsa, herhangi bir köle veya câriye âzâd eder, hürriyetine kavuşturur. Yâhut zekât alması câiz olan erkek veya kadın on fakiri bir gün sabahlı akşamlı olmak üzere iki defâ doyurur veya on fakire bu değerde kumaş, havlu, mendil, çorap, çamaşır gibi bir şey verir. Bu üçünden birini yapmayan fakir, üç gün ardarda oruç tutar. (İbn-i Âbidîn)
Mutlak ile ilgili örnek cümleler
– Eskilerden üstün olmasa da onlar kadar mutlak bir roman yazmak istiyorum. (Halide Edip Adıvar)
– Hele hükümdar liyakatsizse böyle bir murakabeye mutlak ihtiyaç vardır. (C. Meriç)
– İşkence İstisnası olmayan, İnsanlığa Karşı bir Suçtur ve Mutlak Olarak Yasaktır!
– Bir ressamın eserine bile dikkatle bakılıp hayret edilirken, mutlak sanatkâr olan Cenâb-ı Hakk’ın bir damla sudan yarattığı eşsiz bir îcat bedîası ve sanat harikası olan “insan” vâkıasına karşı nasıl bir hayranlık duymamız gerektiğini tefekkür etmek gerekmez mi?
– Kâinattaki bütün varlıklar gibi rüzgârlar da, Cenâb-ı Hakk’ın hükümranlığına mutlak bir itaatle boyun eğmektedir. Rabbimiz dilediğinde insanoğluna rahmet vesîlesi olmakta, yine Rabbimiz emrettiğinde de helâk edici bir kahır tecellîsine dönüşmektedir.
– İnsanın yaratılışındaki hikmetleri, kâinattaki hârikulâde nizâmı ve Allâh’ın âyetlerini, yani ilâhî kudret nakışlarını, azamet tecellîlerini ve Allâh’ın kâinatta mutlak olan hükümranlığını tefekkür etmemizi emretmektedir.
Mutlak ve mukayyed ne demek detaylı bilgi için tıklayın!
Mutlak Sular Mukayyed sular hakkında bilgi için tıklayın!
Mutlak Sular kaça ayrılır? İşte Mutlak Suların Nevileri ve Hükümleri