Arefe haccın en önemli farzı olan vakfenin yapıldığı yerin (Arafat’ın) diğer adıdır.
Sözlükte; bilme, anlama ve tanıma anlamlarındaki a-r-f kökünden türeyen “Arefe” zilhicce ayının 9. (kurban bayramından bir önceki) gününe verilen isimdir. Tekrar belirtmek gerekirse Arefe, Zülhicce Kamerî ay’ının dokuzuncu günü. Yani Kurban Bayramından bir önceki gün demektir. Arafat vakfesi bugün yapılır. Arefe terimi zamanla Ramazan Bayramı’ndan önceki gün için de kullanılmaya başlandı. Bu günde hacılar Arafat Dağı’na çıkarlar. Hacıların buradaki duruşlarına Vakfe adı verilir. Resulullah’ın Arefe günü hakkında şöyle dediği kaydedilir:
“Arefe günü vakfe sırasında Cenâb-ı Hakk’ın Cehennem’den azat ettiği kulların sayısı diğer günlerde azat edilenlerle kıyaslanmayacak kadar çoktur. Allah, Arefe günü vakfe yapanlara yaklaşır. Sonra onlarla meleklere karşı iftihar ederek ‘bunlar ne istiyorlar ki bütün işlerini bırakıp burada toplandılar’ der.” (Müslim, Hacc, 1348). Ayrıca şu hadis de o gün yapılacak amelin kazandıracağı sevabı bildirir: “Cenâbı Allah’ın Arefe günü oruç tutanların ikinci ve daha sonraki yıllarının günahlarını örteceğini ümid ederim.” (Müslim, Sıyâm, 1162). Ancak Arefe günü vakfe yapacak hacıların oruç tutmamaları müstehaptır. Fakat hacı olmayanların oruç tutmaları mübahtır.
Arefe günü Arafat’ta vakfeye duran hacılar topluluğu mahşerin küçük bir örneğini gösterirler. Bütün hacılar, siyahı, esmeri, beyazı ve kızılı tamamen eşit şartlarda, aynı tip elbiseye bürünmüş, emîri-me’muru, zengini-fakiri, hep bir arada ihramlar içinde başları açık, yalınayak vakfeye durmuş Allah’a yalvararak günahlarının bağışlanmasını isterler. Sosyal yönden büyük bir eşitlik arzeden bu manzara İslâm’ın insana bakış açısını göstermektedir.
AREFE GÜNÜ DUASI
Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem Arefe Günü’nde en ziyâde şöyle derlerdi;
لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
Lâ İlâhe İllallâhu Vahdehu Lâ Şerike Leh, Lehü’l-Mülkü ve Lehu’l-Hamdu ve Huve Alâ Kulli Şeyin Kadîr.
Allah’tan başka ilâh yoktur, yalnız O vardır ve hiçbir şerîki yoktur. Mülk O’nundur ve hamd de O’na mahsustur. Bütün hayırlar O’nun elindedir ve O her şeye kâdirdir.