Bernardo Bertolucci, 16 Mart 1941 yılında İtalya’nın Parma şehrinde dünyaya gelmiş ünlü İtalyan film yönetmenidir. “Paris’te Son Tango” isimli filmiyle ün yapmıştır. İtalyan sinemasının önde gelen yönetmenlerinden Bernardo Bertolucci şair ve film eleştirmeni bir babanın çocuğudur. Bertolucci’nin sanatla ilk tanışmaşı şiirle olmuş ve daha 12 yaşındayken yazdığı şiirleri çeşitli dergilerde yayımlanmıştır. In cerca del mistero (1962; “Gizem Peşinde”) adlı şiir kitabıyla da Ulusal Şiir Ödülü’nü kazanmıştır.
Şiir çalışmalarının yanında sinemaya da ilgi duyan Bernardo Bertolucci, 1961 yılında üniversiteyi bırakarak ünlü İtalyan film yönetmeni Pasolini’nin yanında asistanlığa başladı. Bir yıl geçmeden de La Commare Secca (1962; “Azrail”) adındaki ilk filmini çekerek yönetmenliğe adımını attı. Fazla ilgi görmeyen bu ilk filminden sonra Devrimden Önce (Prima della Rivoluzione; 1964) adlı ikinci filmini çeken Bernardo Bertolucci, bu filmiyle birlikte sinema alanında yolunu kendi çizmeye başladı. Övgüyle karşılanan film, Cannes’da Max Ophuls Ödülü’nü (Genç Eleştirmenler Ödülü) aldı.
Daha sonraki yıllarda Örümceğin Stratejisi (La Strategia del Ragno; 1970) Konformist (II Conformista; 1970) ve Paris’te Son Tango (Ultimo Tango a Parigi; 1972) gibi bir dizi filme imza atan Bernardo Bertolucci, özellikle Paris’te Son Tango filmiyle bütün dünyada kendinden söz ettirdi. Başrollerini Marlon Brando ve Maria Schneider’in oynadığı film ABD’li orta yaşlı bir adamla, genç bir Fransız kızın arasındaki ilişkiyi anlatıyordu. Serüven Paris’te geçiyor ve ölümle noktalanıyordu. Birçok eleştirmenin “pomo” (pornografik) suçlamasıyla karşı karşıya kalmakla birlikte, film sinemaya getirdiği şiirsel dil ve cinsellik konusundaki özgür tutumu nedeniyle geniş ilgi gördü.
Bu filmden sonra 1976 yılında uluslararası bir yapım olan 1900 (Novecentol / 1900) adlı büyük filmini gerçekleştiren Bernardo Bertolucci, ticari bakımdan umduğu kadar başarılı olamadı. Türkiye’de 1988-1989’da gösterilen bu filmin başrollerini Burt Lancaster, Robert de Niro, Gérard Depardieu ve Dominique Sanda gibi dünyaca ünlü yıldızlar paylaşıyordu. Film, 1900’lerde başlayarak İtalya tarihini 70 yıllık bir zaman dilimi içinde toplu olarak ele alıyordu. Konusu gereği çok uzun olan bu film (5 saat 30 dakika) doğru dürüst gösterime bile giremedi ve ticari başarısızlıkla sonuçlandı. 1900’ün ardından Ay (La Luna; 1979) filmini çeken ve gene umduğu başarıyı elde edemeyen Bernardo Bertolucci en büyük başarısını, 1988’de ülkemizde de gösterilen Son İmparator (Le Dernier Emperor) filmiyle gerçekleştirdi.
Son İmparator’da daha üç yaşında bir çocukken tahta çıkan Çin İmparatoru PuYi’nin dramım konu alan Bertolucci, PuYi’nin tahta çıkışından başlayarak, yönetim dönemini, tahttan indirilmesini ve Çin’de yönetim değişikliğinden sonraki ilginç yaşamını anlatarak Çin tarihinden bir kesit sunar. Gösterildiği bütün ülkelerde geniş yankılar uyandıran film, bu başarısını birçok dalda topladığı “Altın Küre” ve “Oskar” ödülleriyle kanıtlamış, En İyi Film ve En İyi Yönetmen oskarlarını almıştır.
Genellikle şiirsel bir anlatımın egemen olduğu Bernardo Bertolucci filmlerinin ana özelliği, tiplerin ya da kahramanların ayrıntılı biçimde, derinlemesine işlenmiş olması ve anlatılan dönemdeki yaşama biçimini ustalıkla canlandırmasıdır. Ünlü İtalyan film yönetmeni Bernardo Bertolucci 26 Kasım 2018 yılında Roma, İtalya’da öldü.