Talak, lugatta “boşanmak, hissî veya manevi bir bağdan kurtulmak” demektir. Şer’î anlamı ise nikâh akdini özel bir lafızla o anda veya o mekânda kaldırıp gidermek demektir. Yani kısacası bir erkeğin karısını boşamasıdır.
Talâk iki kısımdır: Ric’î ve bâin talâklar.
Ric’î talâk, kocanın, hanımıyla cinsel münasebetten sonra üçten az olarak, bir bedele ve ayrılığa delalet eden bir tabire bitişik olmaksızın boşamasıdır. İddet süresi içinde karı kocalık devam edeceğinden koca isterse rücû ederek (geri dönerek) nikâhı devam ettirir.
Bâin talâk ise kocanın hanımına ödeyeceği bir bedel karşılığında veya üç talâk ile yahut “benden bâinsin” gibi ayrılığa delalet eden bir tabir ile boşamasıdır ki nikâh hemen kalkar. Üç talâkla boşama durumu hariç diğer hallerde hemen veya ileride iki tarafın rızasıyla nikâhın yenilenmesi câizdir. Üç talâkla boşama durumunda ise câiz değildir. Ancak tahlil-i şer’î (evlenmenin dinen helâl olması durumu) gerçekleşirse câiz olur.
Tahlil-i şer’î nasıl gerçekleşir?
Üç talâk ile boşanan bir kadın, iddeti bittikten sonra başka bir erkekle sahih bir nikâhla evlenir de onunla cinsî münasebetten sonra ondan da boşanırsa veya o erkek ölürse, bundan iddetini206 tamamladıktan sonra, önceki kocasıyla isterlerse yeni bir nikâh akdi ile evlenebilirler. İşte bu şekilde tahlil-i şer’î gerçekleşir, kadının önceki kocasıyla tekrar evlenmesi helâl olur.
Not: Sözlükte, “saymak, miktar” anlamlarına gelen iddet, herhangi bir sebeple evliliğin sona ermesi halinde, kadının yeni bir evlilik yapabilmesi için bekleyeceği süreye denir.