Osmanlı Devleti’nin ekonomisi tarıma dayalıydı. Tarımın yapılabilmesi için gerekli olan verimli topraklarda devletin kontrolü altındaydı. Osmanlı toprak yapısı miri ve mülk arazi olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bu topraklarda kendi aralarında bölümlere ayrılmıştır. İşte Osmanlı Devleti toprak yapısı ve bölümleri;
Miri Arazi
Kullanım hakkı reayaya verilen devlet malı olan topraklara miri arazi denir. Yeni Miri arazi Devlet arazisidir. Devletin topraklarının büyük çoğunluğunu oluşturuyordu. Toprağın mülkiyeti devlete işletmesi ise reayaya aitti. Mirî arazi gelirlerinin kullanımına göre bölümlere ayrılırdı. Mirî arazi gelirlerinin kullanımına göre bölümlere ayrılırdı. Bunlar;
1. Dirlik: Devlet görevlilerine ve sipahilere verilen topraklardır. Bu toprakları alanlar geçimleri için gerekli olan miktarı ayırdıktan sonra kalanı ile asker beslerlerdi. Dirlik toprakları Has, Zeamet ve Tımar olmak üzere üçe ayrılırdı.
Has: Yıllık gelirleri yüz bin akçeden fazlaydı. Padişaha, hanedan üyelerine ve üst düzey devlet görevlilerine verilirdi.
Zeamet: Gelirleri yirmi bin ile yüz bin akçe arasında olan topraklardır. Eyalet ve sancaklardaki üst düzey yöneticilere verilirdi.
Tımar: Gelirleri üç bin ile yirmi bin akçe arasında olan topraklardır. Alt dereceli memur ve görevlilere verilirdi.
2. Paşmaklık: Gelirleri padişahın annesi, kızları ve eşlerine ayrılan topraklardır.
3. Ocaklık: Kale muhafızları ve tersane giderleri için ayrılan topraklardır.
4. Malikane: Bazı devlet adamlarına üstün hizmetleri karşılığı verilen topraklardır.
5. Yurtluk: Sınır boylarındaki askerlere ayrılan topraklardır.
6. Vakıf: Sosyal kurumların masrafları için ayrılan topraklardır.
7. Mukataa: Gelirleri devlet hâzinesine giden topraklardır.
Mülk Arazi
Devletin toprakları dışında kişilerin kendisine ait olan topraklardır. Tekrar belirtmek gerekirse MülkArazi, Mülkiyeti kişilere ait olan topraklardır. Bu toprakları miras bırakma, satma ve vakfetme gibi kullanım hakları kişilere aittir. Bu tür arazilerin Osmanlı toprağı içindeki miktarı çok azdır. Mülk arazi öşrî ve haraci olmak üzere ikiye ayrılırdı.
1. Öşri Topraklar: Müslümanlara ait olan topraklardır.
2. Haraci Topraklar: Müslüman olmayanlara ait olan topraklardır.