Tarık Akan, Asıl adı Tahsin Tarık Üregil, 13 Aralık 1949 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiş ünlü Türk oyuncu, yapımcı ve yazar’dır.
Yüksek Gazetecilik Okulu’nu bitirdi. Bir magazin dergisinin düzenlediği yarışmayı kazanarak 1971’de Solan Bir Yaprak Gibi filmiyle oyunculuğa başladı. 1977’ye kadar 40’a yakın filmde (çoğu duygusal güldürü) başrol oynadı. 1978’den başlayarak sayıca az, sanatsal ağırlığı çok çalışmalara yöneldi. Sanatın aşama yaparak gerçekçi karakterler çizdi.
Bir abla ve bir ağabeyden sonra üçüncü çocuk olarak dünyaya gelen Tarık Akan, subay olan babası Yaşar Bey’in görevi nedeniyle Erzurum Dumlupınar ilkokulunda başladığı ilkokulu Kayseri’de bitirdi, babasının emekliliği ile İstanbul’a, Bakırköy’e geldiler. Orta ve liseyi Bakırköy’de bitirdi. Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Yüksek Mühendisliği’nde okudu, ardından Gazetecilik Yüksek Okulu’na girdi ve mezun oldu.
Sinemaya geçmeden önce Bakırköy plajlarında cankurtaranlık, sokaklarında ise işportacılık yaptı. Ünlü oyuncu 1970 yılında Ses Dergisi’nin açtığı Sinema Artist Yarışması’nı kazanarak 1971’de ilk filmi ‘Solan Bir Yaprak Gibi’yle sinemaya geçti ve Tarık Akan adını aldı. 1970-1975 arası Tarık Akan’ın yılda 12 film çektiği dönemdi. Emel Sayın’la ‘Mavi Boncuk’u, Hülya Koçyiğit’le ‘Sev Kardeşim’i, Hale Soygazi ile ‘Gece Kuşu Zehra’yı, ”Hababam Sınıfı”nı bu yıllarda çekti. Sonra ‘değişirken yok olmayı” göze aldı ve mesajı olan filmler yapmaya karar verdi. Bu kararın ilk ürünü Nehir, onu Cüneyt Arkın’la birlikte oynadığı ‘Maden’, ‘Sürü’, ‘Yol’, ‘Kanal’ gibi filmler izledi.
1979 yılında askerlik görevini yedek subay olarak Denizli’de yaptı. Tarık Akan, 1991’den beri Bakırköy Taş Mektep’in İlkokulu’nun ortaklarından birisidir. Aziz Nesin’in vefatından sonra görevini devir alan oğlu Ali Esin’den vakıf başkanlığını devir aldı. Sinemacılığın kötü gittiği 1975-1980’li yıllarda ticari taksi alarak kiralama sistemi ile ticarete devam etti.
Tarık Akan, 12 Eylül’de 12 yılla yargılanmış ancak 2.5 ay hücre hapsi cezası almıştı. 2002 yılında ‘Anne kafamda bit var’ isimli bir kitap çıkarmıştır. Kitabında 12 Eylül Darbesi’nden sonra yaşadıklarını kaleme aldı.
Tarık Akan Evlilikleri : 7 Ağustos 1986’da Yasemin Erkut’la evlendi, bu evlilikten Barış Zeki ve ikiz olan Yaşar Özgür’le Özlem adlarında üç çocuğu oldu. 16 Haziran 1989 Haziran’ında eşinden boşandı. Şimdilerde ise halen balerin Acun Günay’la nikahsız bir beraberlik yaşamaktadır. Akan’ın, ilk çocuğu olan Barış Zeki Eregül 2009 yılında Tarık Akan’ında oynadığı ‘Deli Deli Olma’ adlı filmde babasının gençliğini oynayarak oyunculuk hayatına atılmıştır. Tarık Akan boyu 1,92 cm’dir.
Yazları fırsat bulduğunda Bodrum Akyarlar’da manço kulüp yanında taştan bir Rum evini restore edip dostlarını da ağırladığı bir yazlık haline getirdi.
Türk sinemasının önemli isimlerinden Tarık Akan, kanser tedavisi gördüğü hastanede 16 Eylül 2016 yılında 66 yaşında hayatını kaybetti.
Tarık Akan Kitapları :
2002 – Anne Kafamda Bit Var (12 Eylül Anıları)
Tarık Akan Ödülleri :
1973 – 1973 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Suçlu” ile Kazandı
1978 – 1978 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Maden” ile Kazandı
1980 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu,”Adak ve Sürü” ile Kazandı
1982 – Cannes Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Yol” ile Aday
1984 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Pehlivan”ile Kazandı
1985 – Berlin Uluslararası Film Festivali, Gümüş Ayı, “Pehlivan” ile Mansiyon
1989 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Üçüncü Göz” ile Kazandı
1990 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Karartma Geceleri” ile Kazandı
1992 – Adana Altın Koza Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Karartma Geceleri” Kazandı
1996 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, Yaşam Boyu Onur Ödülü
2003 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Oyuncu, “Gülüm”ile Kazandı
2006 – Sinema Yazarları Derneği Ödülleri, Onur Ödülü
2007 – Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği Ödülleri, Sinema Emek Ödülü
Tarık Akan Filmleri :
1971 – Emine
1971 – Beyoğlu Güzeli
1971 – Vefasız
1971 – Melek mi, Şeytan mı?
1971 – Solan Bir Yaprak Gibi
1972 – Sisli Hatıralar
1972 – Azat Kuşu
1972 – Kaderimin Oyunu
1972 – Suçlu
1972 – Para
1972 – Aşkların En Güzeli
1972 – Üç Sevgili
1972 – Sev Kardeşim
1972 – Tatlı Dillim
1972 – Feryat
1973 – Yeryüzünde Bir Melek
1973 – Umut Dünyası
1973 – Yalancı Yarim
1973 – Canım Kardeşim
1973 – Bebek Yüzlü
1973 – Oh Olsun
1974 – Hababam Sınıfı
1974 – Esir Hayat
1974 – Memleketim
1974 – Kanlı Deniz
1974 – Yaz Bekarı
1974 – Mavi Boncuk
1974 – Mahçup Delikanlı
1974 – Boşver Arkadaş
1975 – Bizim Aile / Merhaba
1975 – Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı
1975 – Ateş Böceği
1975 – Çapkın Hırsız
1975 – Gece Kuşu Zehra
1975 – Delisin
1975 – Evcilik Oyunu
1975 – Ah Nerede
1976 – Gizli Kuvvet
1976 – Cani
1976 – Kader Bağlayınca
1976 – Öyle Olsun
1976 – Aşk Dediğin Laf Değildir
1977 – Şeref Sözü
1977 – Baraj
1977 – Bizim Kız
1977 – Babanın Evlatları
1977 – Nehir
1977 – Sevgili Dayım
1978 – Maden
1978 – Seninle Son Defa
1978 – Kanal
1978 – Sürü
1978 – Lekeli Melek
1979 – Adak
1979 – Demiryol
1981 – Deli Kan
1981 – Herhangi Bir Kadın
1981 – Yol
1982 – Arkadaşım
1982 – Kaçak
1983 – Derman
1983 – Çocuklar Çiçektir
1983 – Gecenin Sonu
1983 – Beyaz Ölüm
1984 – Pehlivan
1984 – Yosma
1984 – Damga
1984 – Kayıp Kızlar
1984 – Alev Alev
1985 – Bir Avuç Cennet
1985 – Kan
1985 – Tele Kızlar
1985 – Son Darbe
1985 – Paramparça
1986 – Halkalı Köle
1986 – Adem ile Havva
1986 – Acı Dünyalar
1986 – Ses
1986 – Kıskıvrak
1986 – Beyoğlu’nun Arka Yakası
1987 – Yağmur Kaçakları
1987 – Skandal
1987 – Su Da Yanar
1987 – Çark
1987 – Kızımın Kanı
1988 – El Kapıları
1988 – Dönüş
1988 – Üçüncü Göz
1989 – İkili Oyunlar
1989 – İsa, Musa, Meryem
1989 – Leyla İle Mecnun
1989 – Kimlik
1990 – Bir Küçük Bulut
1990 – Devlerin Ölümü
1990 – Berdel
1990 – Karartma Geceleri
1991 – Bir Kadın Düşmanı
1991 – Uzun ince Bir Yol
1991 – Siyabend ile Heco
1992 – Taşların Sırrı
1994 – Yolcu
1994 – Çözülmeler
1995 – Aşk Üzerine Söylenmemiş Herşey
1997 – Mektup
1997 – Antika Talanı
1999 – Hayal Kurma Oyunları
1999 – Eylül Fırtınası
2002 – Gülüm
2002 – Abdülhamit Düşerken
2002 – Koçum Benim
2003 – Vizontele Tuuba
2004 – Gece Yürüyüşü
2006 – Ankara Cinayeti
2006 – Ahh İstanbul
2009 – Deli Deli Olma