1040 yılında yapılan Dandanakan savaşı ile Selçuklu ordusu Gaznelileri mağlup etmiştir. Yapılan savaş sonucunda, Merv şehrini başkent yapan Tuğrul Bey fetih hareketlerine devam etmiştir. Horasan, İran ve Azerbaycan’a hakim olunmuştur. Tuğrul ve Çağrı Beyler döneminde Anadolu’ya keşif amaçlı seferler düzenlenerek, Anadolu’nun Türklerin yeni yurdu olması kararlaştırılmıştır.
İbrahim Yınal ve Kutalmış komutasındaki birlikler Anadolu’ya seferler düzenlemişlerdir. Bu seferler sırasında 1048 yılında Büyük Selçuklu ile Bizans arasında Pasinler Savaşı gerçekleşmiştir. Bu savaş Selçuklu Türkleri ile Bizans arasında yapılan ilk savaş ve Türklerin ilk zaferidir. Savaş sonunda Doğu Anadolu’nun kontrolü Türklerin eline geçmeye başlamıştır. Bu savaştan sonra Bizans ile bir anlaşma imzalanmıştır. Anlaşmaya göre İstanbul’daki cami onarılacak, camide hutbe Abbasi halifesi ve Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey adına okutulacaktır.
Abbasi halifeleri eski güçlerini kaybetmişlerdi. Tuğrul Bey, Abbasi halifesi Kaim Bi- Emrillah’ın yardım çağrısı üzerine Bağdat’a yönelmiştir. Fatimilerin desteğini alan Büveyhoğulları Abbasilere karşı baskılarını artırmıştır. Tuğrul Bey halifeyi baskıdan kurtarmak amacıyla Büveyhoğulları üzerine sefere çıkmıştır. 1055 yılında Bağdat’a ulaşan Tuğrul Bey, Büveyhoğullarını şehirden çıkararak hakimiyetlerine son vermiştir. Halife bu başarısından dolayı Tuğrul Bey’e “Doğunun ve Batının Sultanı” unvanını vermiştir (Sultanül Maşrik ve’l mağrib). Tuğrul Bey 1063 yılında vefat etmiştir.