Yargıçlar, adaleti sağlamakla görevli yüksek rütbeli kimselerdir. Kanunları uygular, suçluları cezalandırır, hakkın yerini bulmasını sağlarlar.
Yargıç, hukuk öğrenimi görmüş ve yasanın aradığı nitelikleri taşıyan, yargı yetkisini ulus adına kullanarak yasaya aykırı davranışlarda yasa hükümlerini yerine getirmekle ya da uyuşulmayan durumlarda anlaşmazlıkları yasalara göre çözmekle görevli kimse, hakim.
Adalet, mahkemelerde, bir ya da birkaç yargıçtan meydana gelen yargıçlar kurulunun vereceği kararlarla sağlanır. Yargıçlar davacıyı da, dâvâlıyı da dinleyip ona göre yargıya varırlar. Yargıçlar, kanunlar çok İyi bilen kimselerdir. Görmekte oldukları dâvayla İlgili kanunların gerekli maddelerini uygulayarak kararlarını verirler. Bazı ülkelerin ağır ceza mahkemelerinde ayrıca Jüri de bulunur. Yargıçlar karar verirken jüri üyelerinin sanık hakkındaki düşüncelerini de göz önünde bulundurmak zorundadırlar.
Hakimler yani (yargıçlar) iki gruba ayrılır. Devletle vatandaşlar ve kamu kuruluşları arasında çıkan uyuşmazlıkları inceleyen ve karara bağlayanlara idari yargı hakimi, vatandaşlar arasında çıkan uyuşmazlıklarla ilgili karar verenlere adli yargı hakimi denir. Her iki grup hakim de aşağıdaki görevleri yürütür.
– Kendisine gelen dava konusu dosyayı inceler,
– Davacı ve davalı taraflar ile onların avukatlarını, tanıkları ve bilirkişileri dinler,
– Sunulan bilgi ve belgeleri alır, dava dosyalarına ekler ve bunları değerlendirir,
– Ceza davalarında cumhuriyet savcısı mağdur, sanık ve tanıkları dinler,
– Kanıtlar ve verilen ifadeler ile yürürlükteki kanunlar ışığında, dava hakkında hüküm verir.