Kadınlara ait özel haller üç çeşittir. Bunlar; Hayız yani adet hali, nifas diğer bir değişle lohusalık ve İstihaze’dir. İşte kadınlara ait özel haller hakkında detaylı bilgi.
Adet Hali (Hayız):
Kadınlar erginlik çağına gelince kendilerinde özel bir durum meydana gelir. Buna “Âdet Hali” denir. Âdet hali her ay belirli günlerde olur ve genellikle elli beş yaşına kadar devam eder. Bazı kadınlarda bu yaştan önce de sona erebilir.
Âdet hali kadından kadına değişir, en azı üç. en çoğu on gündür. Bu günler içinde akıntının devamlı olması şart değildir. Akıntı ara sıra kesilse bile bu süreler de âdet halinden sayılır. Âdet halinin devam ettiği günlerde bazı şeylerin yapılması haram olduğundan her kadının âdet günlerini iyi bilmesi ve dikkatli olması gerekir.
Kadınlar âdet hallerinin devam ettiği günlerde:
1) Namaz kılamazlar.
2) Oruç tutamazlar.
3) Kur’an okuyamazlar.
4) Kur’an-ı Kerlm”e el süremezler,
5) Kâbeyi tavaf edemezler,
6) Câmiye giremezler,
7) Eşine cinsi yaklaşımda bulunamazlar.
Âdet hali bitince gusül yapmak (yıkanmak) farzdır. Kadınlar, âdet gördükleri günlerde kılamadıkları namazları kaza etmezler, bunları yüce Allah bağışlamıştır. Ramazan ayında tutamadıkları oruçları kaza ederler, yani sonradan tutarlar.
Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim’de;
‘Sana kadınların ay halini sorarlar. De ki: “O bir ezadır (rahatsızlıktır). Ay halinde kadınlardan uzak durun. Temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri vakit, Allah’ın size emrettiği yerden onlara yaklaşın. Şüphesiz Allah çok tövbe edenleri sever, çok temizlenenleri sever.” (Bakara 2/222) buyrulmaktadır.
2) Lohusalık Hali (Nifas):
Çocuk doğuran kadınlarda meydana gelen özel duruma “Lohu-salık Hali” denir.
Lohusalık hali, çocuğun doğmasından itibaren en çok kırk gün devam eder. Azının sınırı yoktur. Kırk günden önce de sona erebilir. Bu durumda, kadın gusül yaparak ibadetlerine devam eder. Kırk günün tamamlanmasını beklemez. Lohusalık günlerinde akıntı bir süre kesilip sonra devam etse, akıntının kesildiği bu günler de lohusalık halinden sayılır.
Âdet halinde yapılması haram olan şeyler, lohusalık halinde de haramdır.
Lohusalık bitince gusül yapmak farzdır. Lohusalık halinde kılınmayan namazlar kaza edilmez, tutulmayan oruçlar kaza edilir.
Peygamber efendimiz hadisinde;
“Lohusaya (azami) kırk gün müddet tayin edilmiştir. Kırk gün sonunda temizlenirse (ne ala! ) Aksi halde (lohusa), namaz kılmak için o kırk günü aşmaz” buyrulmaktadır (Darimi, Kitabu’l Vudu, 98/956).
3) İstihaza:
Âdet hali üç günden eksik biterse bu. âdet hali değil, kadın için bir mazeret sayılır. On günden fazla devam eden âdet hali ile kırk günden fazla devam eden lohusalık ve gebe iken gelen akıntı da böyledir. Bu hallere “îstihaza” denir.
Kadınlar böyle durumlarda namazlarını kılar, oruçlarını tutarlar. Çünkü bunlar âdet ve lohusalık hali değil burun kanaması gibi mazeret sayılmaktadır.
Hazreti, Aişe validemiz şöyle buyurmuştur:
Fatıma bintu Hubeyş, Rasülullah’a hitaben: Ey Allahın Resulü ben temiz olamıyorum, namazı terk edeyim mi? Diye sordu. Rasulüllah: “Bu, ancak bir damar (kanı)dır, hayız değildir. Adet günlerin geldiği zaman namazı bırak, tamamlanınca da temizliğini yap ve namazını kıl”
(Buhari, Hayz, 11)