Ev ödevini yaparken sorun yaşayan, eksik ya da unutulmuş ödevlerle okula giden çocuk, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu sorunu yaşıyor olabilir.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Nüket İşiten, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) sorununun temel özelliklerinin aşırı hareketlilik, dikkat sorunları ve aklına geleni düşünmeden yapma, isteklerini erteleyeme yani dürtüsellik olduğunu belirterek günümüzde tüm dünyada hakkında en çok araştırma yapılan hastalıkların başında geldiğine dikkat çekti.
Ödev yapmakta zorlanırlar, akademik başarıyı gösteremezler
Yrd. Doç. Dr. Nüket İşiten, dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik ve dürtüselliğin tek ya da hep birlikte bulunabileceğini belirterek bu sorunlardan her birinin dersi izleme, dinleme, algılama, söylenenleri yerine getirebilmede sorunlar çıkartabilecek durumlar olduğunu söyledi.
İşiten, “Bu nedenle var olan potansiyelinin karşılığı olan akademik başarıyı gösteremez. Ödevleri yapmakta sorunlar yaşanır. Eksik veya unutulmuş olarak ödevler getirilir. Hatta hiç getirilmeyebilir.” diyerek anne ve babalara uyarıda bulundu.
Arkadaş ilişkilerinde sorun yaşıyorsa
Ailelere müdahalede geç kalınmaması uyarısında bulunan Yrd.DoçDr. İşiten, şunları söyledi:
“Çocuk psikiyatrisinde temel kural, günlük yaşam ve işlevsellikte bozulma ve sorunun yaşanmasıdır. Yaşam ve işlevsellikte bozulma derken; beklenen akademik performansı yakalayamıyor olması, arkadaş ilişkilerinde sıkıntıların yaşanması, evde anne-baba ile ödev / ders gibi konularda, kurallara uymama gibi alanlarda çatışmaların yaşanması, sorumlulukların yerine getirilmemesi, geç uyuma- az uyuma- uykunun kalitesinin iyi olmaması vb. sorunların olması müdahale gereken durumlardır”
İlaçlı ve ilaçsız tedavi yöntemleri oduğunu belirten Yrd.DoçDr. İşiten, “Hiç ilaç verilmeden sadece aile ile çalışılarak ya da sadece çocuğa yönelik zaman yönetimi dikkat eğitimleri uygulanarak da takip edilebilir. Veya günlük yaşamdaki sorun alanlara göre ilaç seçimi yapılır. Tek tip ilaç verilebildiği gibi örneğin sadece dikkat eksikliği ilacı ya da sadece hareketlilikte dur-düşün sonra yap ilaçları vb. ; birden fazla ilacın aynı anda kullanılmasını gerektiren durumlar da olabilir. Okulda da düzenlemeler yapmak ve danışmanlık vermek gerekebilir.” uyarısında bulundu.
Dikkat eksikliğinin belirtileri
Yrd. Doç. Dr. Nüket İşiten, dikkat eksikliğinin belirtilerini şöyle sıraladı:
– Çoğu zaman dikkatini ayrıntılara verememe sorunu yaşar, okul ödevlerinde dikkatsizce hatalar yapar.
– Çoğu zaman üzerine aldığı görevlerde ya da oynadığı etkinliklerde dikkati dağılır.
– Doğrudan kendisine konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür.
– Çoğu zaman verilen konuları izlemez ve verilen ödevleri, ufak tefek işleri tamamlayamaz.
– Çoğu zaman üzerine aldığı görevleri ve etkinlikleri düzenlemekte zorluk çeker.
– Çoğu zaman zihinsel çabayı gerektiren görevlerden kaçınır, bunları sevmez ya da bu türlü işlerde yer almaya karşı isteksizdir.
– Çoğu zaman üzerine aldığı görevler ya da etkinlikler için gerekli olan şeyleri kaybeder.
– Çoğu zaman dikkati dış uyarılarla kolaylıkla dağılır: Bu belirti de önemli bir dikkat problemidir.
– Günlük etkinliklerde çoğu zaman unutkandır.
– Öğrenme güçlüğünün eşlik ettiği hiperaktif çocuklarda çabuk unutma daha sık olur.
Hiperaktivitenin belirtileri
– Çoğu zaman elleri ayakları kıpır, kıpırdır ya da oturduğu yerde kıpırdanıp durur.
– Çoğu zaman sınıfta ya da oturması beklenen diğer durumlarda oturduğu yerden kalkar.
– Çoğu zaman uygunsuz olan durumlarda koşuşturup durur ya da tırmanır.
Dürtüsellik veya iç tepkisellik belirtileri
– Çoğu zaman sorulan sorular daha tamamlanmadan cevabını yapıştırır.
– Dürtüsellik, öfkeyi kontrol etme zorluğu ve çabuk sinirlenmeyi de arttırır.
– Çocuğun zaman sırasını bekleme güçlüğü vardır.
– Çoğu zaman başkalarının sözünü keser ya da yaptıklarının arasına girer.