Kaçıncı yüzyılda olduğumuzu hesaplamak o kadar da zor bir işlem değildir. Şuan 2024 yılındayız. İçinde olduğumuz yılın ilk iki rakamına +1 eklediğimiz zaman kaçıncı yüzyılda olduğumuzu bulabiliriz. Örneğin; şuan 2024 yılındayız 20+1= 21. yüzyılda olduğumuzu hesaplamış oluruz.
21. yüzyıla 2000 yılı ile birlikte girmiş olmaktayız. 2000 yılı ile birlikte 21. yüzyıl da başlamış bulunmaktadır ve 21. yüzyıl 2100 yılına kadar devam edecektir. Yani 21. yüzyıl, Gregoryen takvime göre 1 Ocak 2001 – 31 Aralık 2100 tarihleri arasına karşılık gelen zaman dilimidir.
YÜZYIL (Asır): Yüz yıllık bir zaman dilimine denir. 0-100 yıl= Bir yüzyıldır.
YÜZYIL HESAPLAMASI:
Miladi takvimde başlangıç yılı “0” dır.Buna göre;
1.Yy = 1 Ocak 0 tarihinde başlar, 31 Aralık 99 tarihinde sona erer.
2.Yy = 1 Ocak 100 tarihinde başlar, 31 Aralık 199 tarihinde sona erer.
0- 25 yıl = Çeyrek yy’dır.
0-50 yıl = Yarım yy ve ilk yarıdır.
0-75 yıl = İkinci yarının ilk çeyreğidir.
Bir yy’da dört çeyrek vardır. Buna göre yy okunuşları şöyle yapılır.
Örnek: 1881 yılı = 19. yüzyılın ikinci yarısının ikinci yani son çeyreğidir.( Veya 19. yy dördüncü çeyreğidir.)
2050 yılı = 21. yüzyılın ikinci yarısının ikinci çeyreğidir.
Örnek: 1453 kaçıncı yüzyıl?
1453 yılı 15. yüzyılın içindedir. 1453’e bazı kişiler 14. yüzyıl diyebilir. Ama burada dikkat etmeniz gereken nokta şudur: 1400 yıl 14(on dört) yüzyıl yapar. Yani 14 yüzyıl bitmiş 15. yüzyılın içinde bulunmaktayız. Burada sayı olarak senenin başında 14 sayısını görünce 14. yüzyıl diyemeyiz. 14 yüzyıl geride kalmıştır.
Kısa yoldan hesaplama: Tarihteki son 2 rakam çıkarıldıktan sonra kalan bölüme 1 ekleyerek (+1) kaçıncı yüzyıl olduğunu bulabiliriz. Bu artı bir içinde olduğumuz yılı ifade ettiği için ekleriz.
Örnek: Mevlana kaçıncı yüzyılda yaşamıştır?
Mevlana Celaleddin-i Rumi 1207 ile 1273 yılları arasında yaşamıştır. Baştaki iki sayıya 1207 +1 eklediğimiz zaman Mevlana Celaleddin-i Rumi 13.yy’da (1207-1273) yaşamıştır.
Örnek: 571 senesinde biz kaçıncı yüzyıldayız?
Sondaki 2 basamaklı sayıyı silelim. 571 kalan sayı 5’tir. 5+1=6.yüzyıldır.
Örnek: 1040 yılında kaçıncı yüzyıldayız?
1040 senesinin sondaki 2 basamağını silelim. 1040 kalan sayı 10’dur. 10+1=11. yüzyıldır.
M.Ö’YE AİT YÜZYILLARIN OKUNUŞU:
Örnek: M.Ö. 1881 yılı = 19.yy 1.yarının ilk çeyreğidir.
M.Ö. 2050 yılı = 21.yy 1. yarının ikinci çeyreğidir.
NOT: Örneklerden de anlaşılacağı gibi M.S. ile M.Ö. de yüzyıllar aynı okunur, yarı asır ile çeyrek asır kavramları ters okunur. Milattan önceki yılların önüne mutlaka “M.Ö.” ifadesi yazılmalıdır.”0” dan sonraki yıllar “M.S.” diye tanımlanır.