Avusturya-Macaristan imparatorluğunun ünlü imparatorlarından Franz-Joseph hayatı hakkında genel bilgilerin yer aldığı biyografik yazımız
Franz-Joseph (1830-1916), Avusturya – Macaristan İmparatorudur. Habsburg – Lothringen hanedanından Arşidük Franz – Karl”ın (1802-1878) 4 oğlunun büyüğü, İmparator I. Franz”ın (1792-1835) torunudur. Annesi Bavyera Prensesi Sophia”dır (1805 – 1872). Franz-Joseph Viyana”da doğdu. 2 aralık 1848″de, bütün Avrupa”yı altüst eden ihtilalin sonucu olarak tahtını bırakmak zorunda kalan amcasının yerine 18 yaşında imparator oldu. Amcası I. Ferdinand (1793-1875; saltanatı: 1835 -1848) daha uzun müddet yaşamıştır. I. Ferdinand”ın çocuğu yoktu. Franz-Joseph”in babası hayatta olduğu halde, akli melekelerindeki eksiklik dolayısı ile hükümdar yapılmamıştır.
Franz-Joseph 1854″te 17 yaşındaki teyzezadesi Bavyera Prensesi Elizabeth (1837-1898) ile evlendi. İmparatoriçe, 44 yıllık evlilikten sonra bir suikaste kurban gitti.
Franz-Joseph 1849 İtalya ve Macaristan îhtilalleriyle karşı karşıya kaldı. Macaristan ihtilalcilerini Osmanlı koruyordu. Buna rağmen, Avusturya ve bağlaşığı Rusya, Osmanlı”ya savaş açmaya cesaret edemediler, boş tehditlerle yetindiler. 1859 İtalya Savaşı”nda Fransa”ya yenilen Avusturya İmparatorluğu en güzel İtalyan eyaletlerini kaybetti. 1866″da Almanya birliğini gerçekleştirmek üzere bulunan kudretli rakibi Prusya”ya yenildi. 1867″de imparatorluk, çifte devlet haline getirilerek, “Avusturya – Macaristan” (Osterreichisdh – Ungarische Monarchie) adını aldı. Rusya – Fransa – İngiltere”ye karşı Almanya ve İtalya ile bağlaşan Avusturya, Birinci Dünya Savaşı”na girdikten iki yıl sonra, 21 Ekim 1916″da, Franz-Joseph 86 yaşında öldü. 68 yıldır işgal ettiği tahtla, dünyanın en kıdemli hükümdarı bulunuyordu.
Franz-Joseph”in 3 kardeşinin büyüğü olan Arşidük Ferdinand-Max ( 1831-1867) “I. Maximilien” unvanı ile, 1864″te Meksika İmparatoru oldu; sonradan ihtilalciler tarafından kurşuna dizildi.
Franz-Josep”in 3 kızından başka bir tek oğlu olmuştur ki, bu, «Mayerling Faciası» denen olayın kahramanı Veliaht-Arşidük Rudolf”tur. Rudolf”un yalnız bir kızı vardı. Onun için Franz-Joseph” in yerine, kardeşi Karl-Ludwig”in ortanca oğlu Arşidük Otto”nun (1865-1906) büyük oğlu Karl (1887-1922) geçmiştir ki, bu ünlü imparatorluğun son hükümdarı olduğu zaman 29 yaşındaydı. 11 Kasım 1918″e kadar 2 yıl tahtta kaldı.
Arşidük Karl-Ludwig”in büyük oğlu Veliaht Arşidük Franz-Ferdinand (1863-1914) Bosnasarayı”nda, eşiyle beraber öldürülünce, Birinci Dünya Savaşı çıktı.
İmparator Franz-Joseph ve İmparator I. Karl, İstanbul”a gelerek Abdülâziz”i, II. Abdülhamit”i, V. Mehmet Reşat”ı ziyaret etmişlerdir. Sultan Aziz de İmparator”u Viyana” da ziyaret etmiş, ünlü Schönbrunn imparatorluk sarayında kalmıştı. Franz-Joseph, Süveyş Kanalı”nın açılması töreninde de Fransız İmparatoriçesi Eugenie ile beraber bulunmuştur.