Kurban Bayramı’nda artan et ve tatlı tüketimi, ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Birbirinden çeşitli lezzetlerle hazırlanan bayram sofraları özellikle tansiyon, diyabet, kalp damar rahatsızlıkları ve böbrek yetmezliği gibi kronik hastalıkları olan kişiler için tehlikeli olabiliyor. Bayramı sağlıklı ve keyifli geçirmek için beslenme düzenine büyük özen gösterilmesi gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Emine Yüzbaşıoğlu, Kurban Bayramı’nda dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Et tüketimini 1 öğünle sınırlayın
Kurbanın kesilmesiyle başlayan et tüketimi bayram boyu sürmektedir. Bayram süresince hem öğlen hem de akşam öğünlerinde et tüketilmemeli ve tek yönlü beslenmeden uzak durulmalıdır. Bayramda artan et tüketimi birçok sağlık problemini beraberinde getirmektedir. Özellikle kronik rahatsızlıkları bulunan kişilerin fazla et tüketimine bağlı olarak yağ alımlarının artması ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Bunun yanı sıra fazla et tüketimi sindirim sistemine de zarar vermektedir. İshal, bulantı ve mide ağrısı gibi sağlık sorunlarıyla bayramda sık karşılaşılmaktadır. Bu dönemde et tüketimi günde bir öğünle sınırlandırılmalıdır.
Pilav ve çorbalarda et suyu kullanmayın
Bayramda tüketilecek etin miktarı kadar, pişirme yöntemi de önemlidir. Kurban Bayramı’nda genellikle tercih edilen pişirme yöntemi kavurmadır. Kavurma yapılırken et yağlı ise ayrıca yağ eklenmemeli, etin kısık ateşte ve uzun sürede kendi yağıyla pişirmesi sağlanmalıdır. Diğer sağlıklı pişirme yöntemleri ise fırınlama, haşlama ve buğulamadır. Haşlanmış etin suyu pilav veya çorbaya konulmamalıdır. Çünkü et suları, yağ içerikleri yüksek olması sebebiyle kilo artışına, buna bağlı olarak da kolesterol yükselmesine neden olmaktadır. Kurban eti kesildikten sonra hemen tüketilmemeli, en az 24 saat dolapta bekletilmelidir. Et dinlendirilmeden pişirildiğinde sert olacağından, yedikten sonra hazımsızlık ve şişliğe neden olabilir.
Bayramda besin zehirlenmesine dikkat!
Bayramda kesilen etin saklama koşulları da sağlık açısından çok önemlidir. Etler kuşbaşı veya kıyma gibi küçük parçalar halinde, tek pişirimlik miktarlarda, buzdolabında 3 gün veya derin dondurucuda -18 derecede 3 ay süreyle saklanabilir. Derin dondurucudan çıkarılan etlerin sağlıklı çözdürülmesi için; buzdolabında, akan soğuk suyun altında veya mikrodalga fırında bekletilmesi gerekir. Çözdürülen etler tekrar dondurulmamalıdır. Oda sıcaklığında çözdürme yapmak veya etin tekrar dondurulması besin zehirlenmelerine yol açabilir.
4 gün süren Kurban Bayramı’nda beslenmeye bağlı olarak karşılanan diğer bir sorun ise hızlı kilo alımıdır. Bayramı kilo almadan geçirmek için dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
1. Bayram sabahlarına sağlıklı bir kahvaltıyla başlanmalıdır. Börek, poğaça, kızartma gibi ağır yiyecekler yerine; peynir, zeytin, haşlanmış yumurta, söğüş domates ve salatalık gibi daha hafif yiyeceklerden oluşan bir mönü seçilmelidir.
2. Bayram süresince tatlı tüketimi sınırlandırılmalı, özellikle şerbetli ağır tatlılardan kaçınılmalıdır.
3. Ara öğünler atlanmamalıdır. Bu durum ana öğünlerde daha çok yemek tüketimine ve kilo alımına neden olacaktır.
4. Gün içinde mutlaka bir sebze yemeği tercih edilmelidir. Pilav, makarna, börek gibi karbonhidrat ve yağ içeriği yüksek yardımcı yemeklerden uzak durulmalıdır. Ana öğünlerde bu tür yardımcı yemekler yerine; tam buğday, kepek, çavdar ekmeleri tercih edilmelidir.
5. Bayramda yeterli miktarda et tüketirken, diğer besin grupları olan süt, sebze ve meyve grubu gıdalar da ihmal edilmemelidir.
6. Günlük 2-2.5 litre su içilmeli, aşırı çay ve kahve tüketiminden kaçınılmalıdır. Yemeklerle birlikte gazlı içecekler yerine; ayran veya az şekerle hazırlanmış komposto veya hoşaf içilebilir. (memorial)